شهاب عسکری کاکونی - کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان، گروه برنامه ریزی شهری، ایران.
علی اصغر عبداللهی - استادیار، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، گروه برنامه ریزی شهری، ایران.

از جمله مسایل چالش بر انگیز شهرها برخورد مناسب با میراث ارزشمند گذشته است.از دهه 1970 اهمیت مناطق و محله های تاریخی شهرها مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته است.نخستین حرکت در زمینه سیاست های حفاظتی محله های تاریخی تنها در راستای حفظ و نگهداری ساختمان ها،سازه ها و دیگر بناها انجام گرفته که اغلب اینگونه اقدامات حفاظتی شکل ملی و یا مذهبی داشت.این محله ها هسته های قدیمی شهرها بوده و به مرور زمان دچار فرسودگی و عدم کارایی شده اند و یا در دوران معاصر بدون رعایت ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شکل گرفته و از این رو اکنون با مسایل و مشکلات بسیاری روبه رو بوده و این مشکلات بر کل شهر تاثیر می گذارد. به نظر می رسد در این محله های تاریخی با توجه به وسعت دامنه و شدت به مسایلی که گریبان گیر آنها شده کارآمدترین رویکرد که بتوان برای مواجهه با کاستی ها و نارسایی ها اتخاذ نمود، نیل به اهداف توسعه پایدار می باشد. روش به کار گرفته شده در این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات از دو طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده) جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق، ساکنین محله سنگ سیاه در شهر شیراز با جمعیتی بالغ بر 4694 نفر هستند. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات که از روش SWOT بدست آمده است. در این تحقیق هر چند از نظر کارشناسان نقاط ضعف بیشتر بوده و میزان رضایت ساکنین محله سنگ سیاه هم در سطح پایینی بوده است و از آنجا که در بحث توسعه پایدار هدف، رسیدن به شهری پایدار است و توسعه شهری در صورتی پایدار خواهد بود که کیفیت بالایی از زندگی را برای تمام ساکنانش ارایه دهد. بدین منظور در راستای ارتقای کیفیت زندگی بر ساماندهی محله های تاریخی با راهبردهای ارایه شده به عنوان راهنمای تصمیمات، ابزار عمل برنامه ریزی و ایجاد کننده ارتباط میان عوامل تصمیم سازی، تصمیم گیری و اجرا تاکید شده است.

برنامه ریزی راهبردی، ساماندهی، محله های تاریخی، توسعه پایدار شهری، مدل SWOT، محله سنگ سیاه، شیراز