محمدرحیم معینی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
فرشته احمدی - کارشناس اقتصاد کشاورزی
سیدحسین ناظر کاخکی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
محمدولی تقدسی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان

در این مطالعه اثر تاریخ های کاشت لوبیا و کاربرد علف کش بر میزان پوسیدگی های ریشه و طوقه بررسی شد. تحقیق در قالب آزمایش اسپلیت بلوک (استریپ پلات) بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار از سال 1390 به مدت دو سال اجرا شد. فاکتور اصلی در 4 سطح شامل تاریخ های کاشت و فاکتور فرعی در 4 سطح شامل کاربرد علف کش (پرسوییت، ترفلان، وجین دستی علف های هرز و شاهد آلوده به علف هرز) و فاکتور فرعی فرعی شامل ارقام لوبیا چیتی (تلاش و COS16) در دو سطح بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد بوته های آلوده به قارچ فوزاریوم در اثر اعمال تیمار تاریخ کاشت چهارم، وجین علف های هرز و رقم COS16 و پس از آن در تیمار تاریخ کاشت چهارم، مصرف علف کش پرسوییت و رقم تلاش بود. در تاریخ کاشت اول حداقل آلودگی به بیماری رایزوکتونیایی روی رقم COS16 با مصرف علف کش پرسوییت و بیشترین میزان آلودگی روی رقم تلاش و در تیمار وجین (حذف کامل علف های هرز) بود. در نهایت چنین بر می آید که درصد آلودگی به بیماری های فوزاریومی و رایزوکتونیایی در رقم تلاش نسبت به رقم COS16 بیشتر بوده و آلودگی به این بیماری ها با میزان حضور علف های هرز نسبت معکوس داشتند. حداکثر آلودگی به فوزاریوم در لوبیا چیتی رقم COS16 و کشت های تاخیری و حداکثر آلودگی به قارچ ریزوکتونیا در لوبیا چیتی رقم تلاش و کشت های زود هنگام لوبیا برآورد گردید. برای کاهش میزان خسارت بیماری طوقه و ریشه فوزاریومی، کشت لوبیا چیتی رقم تلاش در اوایل فصل (اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد ماه) و برای کاهش خسارت بیماری طوقه و ریشه ریزوکتونیایی، کشت لوبیا چیتی رقم COS16 با تاخیر (اواخر خرداد تا اوایل تیر ماه) توصیه می شود.

پوسیدگی ریشه و طوقه، تاریخ کاشت، لوبیا چیتی