رسول بهرامپوری - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه
سعید سیاه بیدی کرمانشاهی - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه

گاهی در هنگام بروز خسارتهای بدنی، به هر دلیلی امکان مطالبه خسارت از واردکننده زیان فراهم نیست. در این شرایط جبراننشدن زیان باعث اجحاف در حق زیاندیده میگردد، در این راستا در بسیاری از نظام های حقوقی نهادهای جایگزین جبران خسارت بدنینیز پیش بینی شده اند تا در موارد فوق الذکر زیانهای وارده را جبران نمایند یکی از این نهادها در حقوق ما بیت المال است. مبانی مسیولیت بیت المال و نیز قلمرو مسیولیت وی از حیث موارد جبران خسارت و نیز خسارت های قابل جبران از مباحثی است که به معرفی صحیح این نهاد و نیز استفاده کارآمد از آن کمک می کند. در تحقیق حاضر مشخص شد که مسیولیت بیت المال از مبانی مستحکمی برخوردار است و در تعیین قلمرو موارد پرداخت خسارت بدنی توسط آن، سعی بر این بوده که در مواردی که یک عامل انسانی در ایراد خسارت دخیل بوده و امکان مطالبه خسارت از آن به هر دلیل وجود ندارد، از ظرفیت نهاد بیت المال استفاده شود. بررسی مصادیق خسارتهای تحت پوشش نهاد بیت المال نیز نشان میدهد که این نهاد تمامی خسارت هایی که واردکننده زیان باید جبران می کرد را جبران می کند؛ به عبارت دیگر جایگزین شدن این نهاد به جای واردکننده زیان باعث محدود شدن مسیولیت نخواهد بود و از این حیث لطمه ای به حقوق زیان دیده وارد نمی شود.

بیت المال، مسیولیت، خسارت بدنی، نهاد جایگزین جبران خسارت