جواد مجیدی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحدصفاشهر، گروه حقوق، صفاشهر، ایران

جنسیت در شریعت اسلام تعیین کننده بسیاری از حقوق و تکالیف است. افراد جامعه با نقش پذیری هویت جنسی که از بدو تولد با آنتربیت و رشد ونمو یافته اند زندگی اجتماعی ، حقوقی ، فرهنگی و حتی سیاسی خود را رقم می زنند. اما در بین افراد جامعه کسانیهستند که یا از نظر جسمی و یا از لحاظ روحی وروانی ، در باور پذیری و ایفای نقش جنسی خود دچار اختلال و مشکل هستند. یکگروه از این افراد به دلیل اشکال در جسم خود چه به دلیل وجود هر دو آلت تناسلی و چه به دلیل فقدان آن دچار ابهام جنسی بوده، وگروه دیگر که از لحاظ جسمی کاملا سالم ولی به دلیل اختلال شدید روحی وروانی خود را متعلق به جنس مخالف می دانند. در هر دوگروه فرد قادر به زندگی عادی به عنوان یک فرد از یک گروه جنسی مشخص نیست و دچار معضلات بسیاری در ایفای نقش جنسی خودمی باشد. هر دو گروه در معرض تغییر جنسیت قرار داشته و مطابق فتاوی معتبر مجاز به انجام عمل تغییر جنسیت جهت تعیین یکجنسیت مشخص و معین می باشند. این تغییر جنسیت آثار مهم و متعددی را در زندگی فرد تغییر جنسیت داده به دنبال دارد .کما اینکهاصولا این تغییر، بر حقوق ثابته ی فرد، که قبل از تغییر جنسیت به صورت مشروع وقانونی کسب نموده است ، خللی وارد نمی نماید. باتوجه به این که مساله تغییرجنسیت، امری است نوظهور که در قرن اخیر رخ نموده است وروز به روز به افراد متقاضی این عمل افزودهمی شود در این مقاله به بررسی مباحث حقوقی وفقهی این موضوع بر اساس منابع معتبر فقهی و حقوقی، جهت کشف مبانی و نیز جواز یا عدم جواز آن و نیز نقد وتحلیل نظرات علمای عظام در این خصوص پرداخته شده است. امید است که این مفاله بتواند اندکی راهگشای جامعه حقوقی ایران در جهت نیل به یک قانون مدون ومنصوص جهت مشخص شدن آثار حقوقی این پدیده و پر کردن خلا موجود باشد.

جنسیت، هویت جنسی، تغییرجنسیت