زهرا سرابندی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کاشمر

امروزه جرم، ترس از جرم و رفتارهای ضداجتماعی مهمترین نگرانی های جامعه اند. ازآنجاییکه جرایم در بستر مکان رخ میدهند، طراحیمناسب محیط که در قالب های معماری و شهرسازی نمودمی یابد، راه حل مناسبی در پیشگیری از وقوع جرم میباشد. در بین شیوه های مختلف پیشگیری از جرم، پیشگیری وضعی به عنوان یک نظریه علمی، از اواخر دهه 1970 میلادی توسط (کلارک)، (می هیو) و(کرینش) مطرح شد. اقدام پیشگیرانه وضعی ناظر به اوضاع واحوال و شرایطی است که مجرم را در آستانه ارتکاب جرم قرار میدهد. ایناوضاع واحوال که در جرم شناسی، وضعیت ماقبل بزهکاری یا وضعیت های پیش جنایی نام دارد، فرآیند گذار از اندیشه به عمل را تحریک یاتسهیل می نماید. پیشگیری وضعی باهدف تمرکز محدود کردن فرصت های جرم و جنایت برای کاهش تعداد حوادث جرم است.در اینروش تمرکز بر توسعه اقداماتی است که میتواند توسط پلیس و دیگر سازمان های دولتی، غیردولتی، کسب وکار و تولیدکنندگان و دیگرانکه فعالیتهای خاصی را در محیط های خاص مانند سیستم های حمل ونقل عمومی کنترل می کنند، به طور گسترده ای اعمال شود. هست این مقاله به دنبال اهمیت معماری و ارایه راهکارهای عملی جهت استفاده از معماری به منظور پیشگیری وضعی از وقوع جرم میباشد. در کنار توجهات کنونی معماری از قبیل زیباسازی، صرفه اقتصادی، رعایت حریم خصوصی، رعایت حقوق و آزادی های فردی، محکم سازی و مقاومت بالا در برابر حوادث طبیعی به مقاومت محل های مسکونی در برابر جرم نیز توجه کرده است.

جرم، پیشگیری از جرم، معماری و شهرسازی، پیشگیری وضعی