هدایت توکلی - مدرس مدیریت بحران
بهزاد خلیلی - مدیر HSE شرکت گاز استان سمنان
مهدی توکلی - دانشجو مدیریت راهبردی پدافند غیر عامل، دانشگاه عالی دفاع ملی

مدیریت بحران به برنامه ریزی مقامات مسیول در ایجاد ساختاری نیرومند نیازمند است تا با مشاهده و تجزیه و تحلیل به صورت یکپارچه، جامع و هماهنگ با استفاده از ابزارهای موجود از به وجود آمدن بحران ها پیشگیری کنند و یا در صورت بروز بحران در جهت کاهش آثار، آمادگی لازم، امدادرسانی سریع و بهبود اوضاع تا رسیدن به سطح وضعیت عادی تلاش کنند. ایجاد حوادث، اغلب تاثیرات مخربی بر جان و مال انسانها میگذارد. به بیان دیگر، این مخاطرات، تلفات بسیاری وارد ساخته و ساختمانها و زیرساختها را نابود میکند. این موضوع، به خصوص در شهر تهران که در معرض مخاطرات طبیعی، غیرطیعی و پیچیده قرار دارد، میتواند عوارض اقتصادی و اجتماعی جبرانناپذیری را تحمیل کند. شواهد گذشته بیانگر آن است که اکثریت قریب به اتفاق اماکن در برابر این قبیل حوادث، مقاوم نمیباشند. در این میان، ساختمان های صنعتی، از حساسیت بسیاری برخوردارند. لذا به منظور کاهش خسارات احتمالی که میتواند در ابعاد انسانی، ساختاری و تجهیزاتی رخ دهند، اجرای برنامه های مدیریتی بحران در کاهش خطر، امری ضروری به نظر میرسد. از این رو، تدوین سامانهی فرماندهی حادثه، با هدف افزایش پایداری و در راستای کاهش آسیب پذیری در برابر تهدیدات، گامی موثر در این مسیر است. روش توصیفی-تحلیلی روش پژوهش به کار گرفته شده در این مقاله می باشد. جهت گردآوری دادهها، ضمن بهره گیری از کار میدانی، روش های مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه، عکس برداری و ... به کار گرفته شد. افزون بر آن، مطالعه ی اسناد فرادست، متون تخصصی، کتب، رسالات و مقالات انجام شده و نظمی منطقی به آنها داده شد. دستاورد کلی این پژوهش بر نقش و اهمیت سامانه ی فرماندهی حادثه در کاهش آسیب پذیری تاکید میکند.

کاهش خسارت، کاهش آسیب پذیری، سامانه ی فرماندهی حادثه، مدیریت بحران