سیده نرگس حسینی - محقق بخش آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
آرش تافته - استادیار بخش آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
ناصر دواتگر - استادیار بخش آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

روند تغییرات جوی، کاهش بارندگی و افزایش دما در سطح جهان موجب شده است که امنیت غذایی و حفظ سطح تولیدات غذایی با تحدید جدی روبرو گردد. از این رو تحقیقات گسترده ای بر تغییرات اقلیم و تاثیرات آن بر پایداری تولید انجام شده است. مهمترین عامل در تعیین تنش وارد شده به گیاه جهت بررسی تغییرات عملکرد آن، توجه به ابن امر است که نیاز آبی گیاه چه تغییراتی داشته است. اولین عامل تعیین کننده در تعیین نیاز آبی گیاه، مقدار تبخیر-تعرق گیاه مرجع می باشد. از این رو در این تحقیق روند تغییرات تبخیر-تعرق گیاه مرجع در ایستگاه های خوی، مهاباد، ماکو، ارومیه، پیرانشهر، سردشت و تکاب به ترتیب به طور متوسط 10، 11/8، 7/2، 13/3، 9/6، 12/4 و 1/5 میلی متر در سال با افزایش تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه مرجع مواجه بوده اند. بنابراین به طور متوسط در آذربایجان غربی 9/4 میلی متر در سال مقدار تبخیر-تعرق پتانسیل افزایش می یابد. همچنین در طی 30 سال گذشته تبخیر-تعرق در خوی، مهاباد، ماکو، ارومیه، پیرانشهر، سردشت و تکاب به ترتیب 14، 23، 22، 16، 13 و کمتر از 1 درصد افزایش داشته است. بیشترین درصد افزایش در ایستگاه مهاباد رخ داده است و نشان می دهد که اقدامات جدی جهت مدیریت آب در این منطقه باید صورت پذیرد.

تغییر اقلیم، تبخیر-تعرق، گیاه مرجع، خوزستان