رحیمه دهقانی دشتابی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه زابل
میلاد جهانی - دانش آموخته مهندسی آب دانشگاه شهید باهنر کرمان

بخش کشاورزی یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب های شیرین به حساب می آیدکه نشان دهنده اهمیت این نهاده در تولیدات کشاورزی می باشد. از این رو اتخاذ تدابیر و راهکارهای علمی و مدیریتی مناسب جهت بهره گیری مطلوب از این نهاده دارای اهمیت فراوانی است. مسیله اصلی در مدیریت اقتصادی منابع آبی در هر منطقه، ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای آن می باشد که در برقراری این تعادل، قیمت یا ارزش اقتصادی آب مانند قیمت هر کالا و نهاده دیگر نقش تعیین کننده ای بر عهده دارد. برای مدیریت تقاضای آب یا به عبارتی صرفه جویی در مصرف آب می توان از طریق محاسبه ارزش اقتصادی آب به عنوان عامل اقتصادی استفاده نمود. در این تحقیق ارزش اقتصادی آب برای تولید ذرت در 15 مزرعه مجهز به سامانه های آبیاری تحت فشار در شهرستان فاریاب محاسبه شد. به منظور انجام کار حجم آب مصرف شده در طول دوره رشد گیاه ذرت در 15 طرح مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار (تیپ) تعیین شد و در زمان برداشت محصول ذرت نیز میزان عملکرد آن در واحد هکتار برای هر طرح محاسبه گردید. همچنین کلیه هزینه های انجام شده از ابتدای کشت ذرت تا زمان برداشت نیز برای هر طرح محاسبه و مورد استفاده قرار گرفت. پس از تعیین مقادیر میانگین حجم آب مصرف شده، میانگین میزان عملکرد در واحد هکتار و میانگین هزینه ها در 15 طرح، ارزش اقتصادی آب 6250 ریال به ازای هر متر مکعب آب به دست آمد.

حجم آب مصرفی، عملکرد در هکتار، منابع آب، مدیریت تقاضا، صرفه جویی در آب