محمدصادق علوی یگانه - دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور
آزاده شریفی پاطاوه - دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور
محمدرضا کلباسی - دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور

گونه های آب شیرین متعلق به جنس Esox در منطقه هلوآرکتیک در نیمکره شمالی زمین پراکنش دارند که در این بین اردک ماهی شمالی Esox lucius از پراکنشی جهان شمول برخوردار است. ساختار ژنتیکی و الگوی پراکنش این گونه پس از دوران یخبندان به خوبی شناخته نشده است. تالاب انزلی زیستگاه اصلی اردک ماهی شمالی در ایران محسوب میشود. در این تحقیق با استفاده از توالی کامل ژن Cyt-b به طول 1140 جفت باز جایگاه تبارشناسی این گونه مورد بررسی قرار گرفت. 5 هاپلوتایپ شناسایی شده از 10 نمونه متعلق به این زیستگاه با اطلاعات موجود در بانک ژن مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج تحلیل درخت تبارشناسی بیانگر جدایی هاپلوتایپ های شناسایی شده از این تالاب در کنار هاپلوتایپ های دیگر اردک ماهی شمالی در یک شاخه همتبار از سایر گونههای جنس Esox بود. نمونه های مورد بررسی با میانگین 0,004 فاصله ژنتیکی (p-distance) بیشترین قرابت را با کلاد B (جهان شمول) از هاپلوتایپ-های اردک ماهی شمالی نشان دادند حال انکه این فاصله با کلاد جنوب اروپا (F) و شمال اروپا (E) به ترتیب معادل 0,01 و 0,009 محاسبه شد. در مجموع الگوی ساختار اتصال هاپلوتایپها بیانگر انشقاق ساختار جمعیتی هاپلوتایپهای این تالاب از یک نیای مجزا بود.

اردک ماهی شمالی، تالاب انزلی، ساختار جمعیتی، تبارشناسی