امیر معصومی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمینشناسی مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد غفوری - هییت علمی دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا لشکری پور - هییت علمی دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
امید سعیدی - کارشناس ژیومکانیک شرکت نفت فلات قاره

فشار منفذی به صورت فشار سیال داخل حفرات سازند تعریف میشود که به عنوان فشار سازند شناخته میشود. زمانی که فشار منفذی با فشار هیدرواستاتیک برابر باشد فشار منفذی به صورت نرمال است. آگاهی از این فشار برای هزینه های حفاری، ایمنی چاه و پیشگیری از خطرات احتمالی ضروری است. در طول مراحل اکتشاف پیش بینی فشار منفذی میتواند برای ارزیابی عواملی از جمله مهاجرت سیال سازند و یکپارچگی پوش سنگ مورد استفاده قرار گیرد. همچنین تعیین مقدار و جهت تنش های برجا در میادین نفتی از اهمیت ویژه ای جهت عملیات حفاری، تکمیل و نگهداری چاه برخوردار است. حوادث احتمالی از عدم آگاهی تنش های برجا را میتوان به ناپایداری چاه، مچالگی لوله جداری، فوران چاه، شکستگی های برشی و افزایش هزینه های حفاری اشاره کرد. در این مقاله با استفاده از اطلاعات لاگهای پتروفیزیکی برای سازند آهکی مورد مطالعه، میزان فشار منفذی توسط رابطه ایتون اندازه گیری شد. سپس با داشتن لاگ دانسیته برای عمق مورد نظر و روابطه ارایه شده پیشین برای این مخزن سایر پارامترهای مورد نیاز برای تعیین تنش های برجا از قبیل مدول یانگ استاتیک و ضریب پواسون محاسبه گردید و در نهایت یک مدلی از پارامترهای ژیومکانیکی برای عمق مورد نظر شامل تنشهای افقی حداقل و حداکثر، تنشقایم و فشار منفذی ارایه گردید.

سازند آهکی، تنش های برجا، فشار منفذی