غلامحسین بامبری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
منصوره کرمانی - استادیار گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
الهام عزیزی - دانشیار گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران

موز (Musa acuminata L.) از خانواده موزاسه گیاهی تک لپه، علفی، همیشه سبز و دایمی است؛ که در نواحی مختلف جنوب و جنوب شرقی کشور نظیر هرمزگان و سیستان و بلوچستان کشت و تولید میگردد. بهمنظور بررسی تاثیر هورمونهای گیاهی شامل کینتین و ایندول استیک اسید (IAA) بر پرآوری و تکثیر درون شیشهای گیاهچه های موز تحت شرایط آزمایشگاهی بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرحکاملاتصادفی با 5 تکرار و 40 تیمار در سال 1396 انجام شد. گیاهکهای درون شیشه ای از دو رقم دوارف کاوندیش (Dwarf Cavendish) و والری (Valery) برای کشت در محیط MS استفاده شد. تیمارهای مورد بررسی شامل هورمونهای کینتین (Kinetine) با غلظتهای0، 1، 2، 3 و 4 میلیگرم بر لیتر و ایندول استیک اسید (IAA) با غلظت های0، 0/5، 1 و 2 میلیگرم بر لیتر بود. در این تحقیق، صفات ضریب تکثیر و طول شاخه بررسی شد. نتایج نشان داد که هورمون های گیاهی به طور معنی داری بر ضریب تکثیر و طول شاخساره های گیاهچه های هر دو رقم موز تاثیر داشت. همچنین استفاده از هورمون IAA برای رسیدن به ضریب تکثیر مطلوب در کشت بافت موز ضروری نبود، اما برای افزایش طول شاخساره مفید بود. بهترین ضریب تکثیر (13) مربوط به تیمار 4 میلیگرم بر لیتر کینتین و بدون استفاده از IAA بود و بیشترین طول گیاهچه 12/6) و 13/6 میلی-متر) به ترتیب در غلظت 2 میلی گرم بر لیتر IAA و پایین ترین غلظت کینتین 1) میلیگرم بر لیتر) بدست آمد. بین دو رقم موردمطالعه نیز رقم دوارف کاوندیش پاسخ بهتری نسبت به تنظیم کننده های رشد نشان داد.

موز، کینتین، ایندول استیک اسید، تنظیم کننده های رشد، ضریب تکثیر، طول شاخه