اثر سویه باکتری و سن ریزنمونه بر صفات رشدی ریشه مویین تولید شده در گیاه شنبلیه

شنبلیله با نام علمی (Trigonella foenum graecum L.) گیاهی دارویی، علفی یکساله و دیپلویید 16) (2n= 2X= است. این گیاه به عنوان یک گیاه دارویی، زراعی، مرتعی، آرایشی و بهداشتی حایز اهمیت فراوان است. ریشه، دانه و اندام هوایی شنبلیله دارای ساپونینهای استروییدی مختلف مانند دیوزژنین یا موژنین، تیکوژنین و نیوتیکوژنین است. یکی از روش هایی که امروزه برای افزایش متابولیتها در گیاهان دارویی بسیار مورد توجه قرار گرفته است القای ریشههای مویین میباشد. تولید این ترکیبات بیشتر در ریشه گیاهان است و به برگها منتقل میشوند. بنابراین با استفاده از کشت ریشههای مویین به طور مصنوعی میتوان به تولید انبوه رسید. در این پژوهش اثر دو سویه باکتری A4 ، 15834 با نام علمی (Agrobacterium rhizogenes) و سن ریزنمونه بر سه صفت درصد ریشه زایی، میانگین تعداد ریشه و طول ریشه مویین در توده جهرم مورد ارزیابی قرار گرفت. ریزنمونه های برگ گیاهچه شنبیله حاصل از کشت درون شیشه به ظروف پتری منتقل شدند و سوسپانسیون باکتریهای تهیه شده به وسیله ی سوزن سرنگ انسولین به نقاط مختلف رگبرگ تزریق شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر نوع سویه بر میانگین تعداد ریشه در سطح احتمال 5 درصد و اثر سن ریزنمونه بر درصد ریشه زایی، میانگین تعداد ریشه و طول ریشه و اثر برهمکنش بین سویه باکتری و سن ریزنمونه بر میانگین تعداد ریشه و طول ریشه در سطح احتمال 1 درصد معنیدار شد. اگرچه اثر نوع سویه بر درصد ریشه زایی، میانگین طول ریشه و برهمکنش بین سویه و سن ریزنمونه بر درصد ریشه زایی معنی دار نشد.

Keywords:

شنبلیه , ریشه مویین , آگروباکتریوم رایزوژنز