احمد نورنگ - استادیار مهندسی صنایع دانشگاه امام حسین (ع)
حمید محمدخانی - کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه امام حسین(ع)

دانش مدیریت پروژه با هدف اجرا و تکمیل پروژه در چهارچوب اهداف مورد نظر با صرف حداقل منابع در قالب راهکارهای مدون و تعریف شده برای انجام پروژه ها به وجود آمده و توسعه یافته و مجموعه ای از فرآیندها است که با هدف انجام موفقیت آمیز پروژه در طول چرخه عمر آن به کار گرفته می شوند. تاکید و حساسیت کارفرمایان و سرمایه گذاران برای اجرای مطلوب پروژه ها توام با کاهش اشتباه ها و اتلاف منابع، نیاز به شناخت و کاربرد ابزارهای مدیریت را در پی داشته، از سوی دیگر برخی ابزارهای نوین مدیریتی مانند مهندسی ارزش نیز قابلیت های خود را در عمل به اثبات رسانیده و پس از گذشت نیم قرن از زمان طرح خود، گسترش جهانی داشته اند و هر ساله بر تعداد پروژه هایی که از این ابزارها در چرخه عمر خود استفاده می کنند افزوده می شود. لذا مهندسی ارزش و مدیریت ریسک فرآیندهایی هستند که می توان آنها را در مقاطع مختلف چرخه عمر پروژه بکار گرفت لیکن بالاترین سودمندی دو فرآیند مذکور زمانی مشخص میشود که در مراحل ابتدای پروژه اعمال شوند. و از طرفی بسیاری از مشکلاتی که در اجرای پروژه بروز می کند، ناشی از ناکافی بودن مطالعات اولیه است. دقت در مطالعات امکان سنجی پروژه، از ریسک تاخیر در اجرای پروژه و فراتر رفتن هزینه ها نسبت به مبالغ پیش بینی شده، می کاهد. بنابراین اینگونه مطالعات تاثیرزیادی در سرنوشت پروژه دارد. در این مقاله برگرفته از تحقیقات و تالیفات نویسندگان در مورد مهندسی ارزش، مدیریت ریسک و مطالعات امکان سنجی است و سعی شده است کاربرد تلفیقی مدیریت ریسک و مهندسی ارزش در مرحله مطالعات امکان سنجی با هدف کاهش مخاطرات پروژه و ارایه گزینه های بهینه برای انجام پروژه تشریح شود. در این مقاله ابتدا مبانی امکان سنجی بیان میشود، سپس مولفه های مدیریت ریسک و مهندسی ارزش برشمرده خواهد شد و در انتها رویکرد استفاده تلفیقی از این دو روش در مرحله امکان سنجی پروژه ها تشریح خواهد شد.

مدیریت پروژه، چرخه عمر پروژه، امکان سنجی، مهندسی ارزش، مدیریت ریسک