معصومه خسروی چنار - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
محمدتقی دستورانی - استاد - دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
ابوالفضل مساعدی - استاد دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

مسیله ای که در آینده ای نه چندان دور بخش های عمده ای از جهان از جمله ایران با آن مواجه خواهند شد کمبود منابع آب می باشد لذا باید مدیریت دقیق و اساسی در این زمینه صورت گیرد. لازمه اجرای طرح های مدیریت منابع آب برآورد دقیق مقدار دبی حداکثر لحظه ای رودخانه ها است روش های مختلفی جهت برآورد دبی وجود دارد که یکی از این روش ها، استفاده از توزیع های آماری می باشد ولی از آنجایی که کشور ایران دارای مناطق اقلیمی متفاوت می باشد جهت برآورد دبی، شناخت بهترین توزیع آماری متناسب با هر اقلیم ضروری است لذا تحقیق حاضر جهت تعیین بهترین توزیع آماری در استان های خراسان رضوی خراسان شمالی، گلستان، مازندران و گیلان که دارای اقلیم های متفاوت هستند، صورت گرفت در این پژوهش با استفاده از 40 سال آمار دبی حداکثر لحظه ای 18ایستگاه هیدرومتری و با استفاده از نرم افزار Easyfit توزیع های آماری مناسب با داده ها، برازش یافت. نتایج نشان داد که در استان خراسان رضوی توزیع های ue Life ، Burr Fatigue Life (3P) ، در استان خراسان شمالی توزیع های Log-Logistic (3P) و Burr در استان گلستان، توزیع های Frechet (3P)، Burr (4P) ، Extreme Value Gen. ، Gen. Par Wakeby Log-Gamma و در استان مازندران توزیع های Wakeby، Log-Logistic (3P) ، Gen. Logistic و در استان گیلان Inv. Gaussian (3P Wakeby و Rayleigh (2P) مناسب ترین توزیع های برازش یافته می باشند. این نتایج نشان دهنده آن است که نوع بهترین توزی آماری برای داده های هیدرولوژی تابع اقلیم بوده و در هر شرایط اقلیمی متناسب با داده های آن بایستی بهترین توزیع شناسایی و مورد استفاده قرار گیرد.

توزیع های آماری، دبی حداکثر لحظه ای، اقلیم، پیش بینی جریان، نرم افزار Easyfit