سیده زهرا عزیزی زاویه - کارشناسی ارشد علوم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه قم، عضو فعال باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان
وحید مغانی بیله سوار - کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، کارشناس اجتماعی-اقتصادی شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس،

هدف: هدف از پژوهش حاضر ارزیابی قابلیتهای بازیابی اطلاعات در 10 نرم افزار علوم اسلامی بر اساس معیارهای ارزیابی استخراج شده از متون مرتبط فارسی و انگلیسی است.روش: این پژوهش از طریق میدانی و پرسشنامه 107) سوال)، مصاحبه و با مشارکت کاربران نرم افزارها صورت گرفته است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است.یافته های پژوهش: نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که وضعیت بازیابی اطلاعات در نرم افزارها در سطح پایین قرار دارد. برترین نرم افزارها از نظر بیشترین میزان استفاده در بین کاربران عبارتند از:جامعالتفاسیر((%41، جامع فقه اهل البیت25)2 %)، جامعالاحادیث((%22/5، جامع فقه اهلالبیت(%24) 1/2 و درایهالنور(.(%15 میانگین کل وضعیتهای بازیابی اطلاعات نیز در شاخص های چهارگانه بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای فقه و اصول، حدیث و قرآن با یکدیگر یکسان نیست. همچنین میانگین کل در بخش ارزیابی مهارت کاربران µ= 24/5 و نیز بخش نگرش کاربران نسبت به تکنولوژی نرم افزارها µ= 28/13 میباشد که در مجموع در حد متوسط به بالا ارزیابی شد. از جمله ایرادات نرم افزارها از دید کاربران میتوان به :کم بودن کتب اصولی ، عدم نصب در محیط مکینتاش، اشکال در جستجوهای عبارتی، وجود غلطهای تایپی و...اشاره نمود. از جمله پیشنهادات این پژوهش بالا بردن قابلیتهای پژوهشی نرم افزارها، برداشتن حساسیت به نوع تایپ کلمه، اضافه کردن کتبی مانند جامعالاحادیث شیعه، گنجاندن امکانات ریشه و ایجاد فهرست موضوعی و کارشناسیشده برای نرم افزارها میباشد.اصالت/ارزش: با ارایه ی اصول و معیارهایی برای افزایش کیفیت و توسعه ی نرم افزارهای اسلامی توسط کاربران، نتایج پژوهش حاضر میتواند پیشنهادات و راه حلهای مناسبی رابه مدیران مراکز اطلاعرسانی و همچنین طراحان در شناخت و توسعه هر چه بهتر نرم افزارهای مورد نظرشان، و به کاربران این مرکز در انتخاب و تهیه مناسب این منابع، ارایه نماید.

بازیابی اطلاعات، نرم افزارهای علوم اسلامی، قرآن، فقه، مرکز تحقیقات علوم کامپیوتری علوم اسلامی