تحلیل تغییرات محیط زیستی بر ساختار اجتماعی با رویکرد آمایش سرزمین: مطالعه فاجعه دریاچه ارومیه

اکوسیستم دریاچه ارومیه به عنوان نیرویی موثر در ایجاد محرکهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، محیطی، فرهنگی و با ارزشهای بین المللی در زمینه گردشگری و جذب فعالیتهای وابسته به آن، میتوانست سازمان فضایی فعال و پویایی را نه تنها در حوزه آبریز آن بلکه به عنوان محرک اصلی توسعه فضایی در منطقه شمال غرب کشور ایجاد کند. اما امروزه با نابودی آن نوع جدیدی از روابط و نظام حاکم بر محدوده اطراف آن بویژه در پهنه های غربی استان آذربایجان شرقی را رقم زده است. هدف اصلی از این مقاله بررسی نقش اکوسیستم دریاچه ارومیه در تعادل و توازن سازمان فضایی منطقه کرانه شرقی است. روش شناسی آن به طور کلی توصیفی-تحلیلی و هدف آن ماهیتا در جهت تدوین سیاستهای توزان و تعادل منطقه ای با رویکرد آمایش سرزمین، کاربردی است. در این مقاله با استفاده از تلفیق رویکرد روشهای تصمیم گیری چندشاخصه و GIS اقدام به شناسایی پهنه های جذب و دفع جمعیت در سازمان فضایی محدوده مطالعاتی در سالهای آتی گردید. مطابق به نتایج بدست آمده، شهرستانهای ملکان، بناب و عجب شیر، بیشترین میزان دفع جمعیت و نیروی انسانی رها شده از عملکرد اکوسیستم دریاچه ارومیه را در نظام فعالیت این منطقه خواهند داشت و شهرهای تبریز و مراغه با بیشترین میزان جذب جمعیت روبرو خواهند شد.

Keywords:

توازن منطقه ای , ساختار اجتماعی , آمایش سرزمین , محیط زیست , دریاچه ارومیه