بررسی تاثیر نوسانات سریع تراز دریای کاسپین در بروز چالش های محیطی کرانه های جنوب خاوری آن طی دوره زمانی 1214-1396 خورشیدی

گرمایش زمین طی سالیان گذشته مشکلات فراوانی را برای محیط طبیعی کشورمان ایجاد نموده است. یکی از مهمترین و حساسترین نمودهای محیطی آن تاثیر بر پیکره محیطهای آبی حاشیه ای و درونقارهای از جمله دریاچه ها و تالابها میباشد که معمولا به صورت خشک شدن آنها به وقوع پیوسته است. تراز دریاها تحت تاثیر گرمایش زمین درحال بالاآمدن بوده و مناطق پست ساحلی را با چالش های مهمی روبرو نموده است. کرانه های جنوب خاوری دریای کاسپین (خلیج گرگان و تالاب میانکاله) که هدف مورد بررسی این پژوهش است یکی از این نمونه ها میباشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر گرمایش زمین و پسروی تراز دریای کاسپین در بروز چالش های محیطی کرانه های جنوب خاوری آن با استفاده تلفیقی تصاویر ماهواره ای داده های ترازسنجی دریا و بازدیدهای میدانی انجام شده است. یافته ها نشان میدهند تراز دریا بین سالهای 1214-1394 دورههای نوسانی متعددی را تجربه نموده است. اما بی سابقه ترین نوسان تراز دریا بین سالهای 1308-1356 رخداده بهطوریکه در مجموع حدود 6 متر نوسان را به ثبت رسانیده است. همچنین یافته ها نشان میدهند علیرغم دوره های نوسانی سریع تراز دریا، فازی پسرویای که طی 1374 -1394 با نرخ متوسط سالانه حدود 13/8 سانتیمتر رخداده بیشترین تاثیر را بر پیکره و حیات خلیج گرگان و تالاب بین المللی میانکاله وارد نموده و آنها را در معرض خشکیدگی کامل قرار داده است. بررسی داده های ترازسنجی دریای کاسپین و تطبیق زمانی آنها با تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای میدانی گویای آن است که طی سالهای گذشته سطح تراز دریا همچنان به پسروی خود ادامه داده به طوریکه نرخ پسروی آن در سال 1396 نسبت به سال 1395 به مقدار 22 سانتیمتر در سال بوده است.

Keywords:

گرمایش زمین , نوسانات تراز دریا , پسروی , دریای کاسپین , خلیج گرگان , تالاب میانکاله