بررسی تاثیر عدالت سازمانی و رضایت شغلی بر بروز رفتار شهروندی سازمانی مربیان تربیت بدنی

در جهت بهبود و توسعه مدیریت و دسترسی به اهداف سازمانی، مدیران ناگزیر به مطالعه رفتار انسان و چگونگی شکل گیری آن هستند. صاحبنظران به منظور پیش بینی و توصیف رفتار، سعی در شناخت ویژگی های فردی، شخصیت افراد، نحوه تعامل و ارتباط آنها با همدیگر را دارند و درصدد جستجوی عوامل و مولفه های موثر بر رفتار سازمانی از جمله رفتارشهروندی سازمانی، عدالت سازمانی، نگرش و تمایلات افراد، تعهدسازمانی، رضایت شغلی، فرهنگ سازمانی و دیگر متغیرها به منظور دستیابی به اهداف سازمانی و تعیین میزان اثربخشی مدیران و کارکنان در سازمان هستند. رفتار شهروندی سازمانی بیانگر فعالیت های کاری مرتبط، داوطلبانه و اختیاری بوده و به طور مستقیم و ضمنی از طریق توصیفرسمی شغل و سیستم های پاداش، سازماندهی شده و در نهایت کارایی و اثربخشی سازمان را ارتقاء می دهد. از جمله مواردی که بنظر می رسد با رفتار شهروندی سازمان رابطه دارند می توان به رضایت شغلی ، عدالت سازمانی و تعهد سازمانی اشاره کرد. نگرش های شغلی بطور مستقیم بر رفتارهای شهروندی سازمانی تاثیر می گذارند. کلیدی ترین نگرش های شغلیدر حوزه پژوهش های سازمانی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی می باشند. روش شناسی: روش تحقیق کاربردی بصورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان تربیت بدنی شهر تهران در سال تحصیلی 94-95 بالغ بر n=1500 معلم تربیت بدنی بود که بر مبنای جدول مورگان از این تعداد 320 نفر به طور تصادفی- طبقه ای بعنوان نمونه تحقیقانتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های استاندارد عدالت سازمانی مورمان و نیهوف 1993 ، تعهد سازمانی آلن و مایر 1991، رضایت شغلی مینه سوتا 1997 و رفتار شهروندی سازمانی پادساکوف و همکاران 2000 استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی، رگرسیون چندمتغیره و روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد، برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار LISREL8 و SPSS19 با سطح اطمینان 95 % استفاده شد. یافته ها: نتایج میانگین و انحراف استاندارد نشان داد که از نظر معلمان تربیت بدنی عدالت سازمانی، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی در وضعیت مطلوبی قرار دارند و به ترتیب از نظر متغیر عدالت سازمانی، در مولفه های عدالت رویه ای وتعاملی ؛ از نظر متغیر تعهد سازمانی، در مولفه تعهد عاطفی و از نظر رضایت شغلی در مولفه رضایت درونی و از نظر رفتار شهروندی سازمانی، در مولفه احترام نسبت به سایر مولفه ها در سطح مطلوبتری قرار دارند. و همچنین دیده شد که بجز تعهد تداومی، بین سایر متغیرها و مولفه هایشان با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد که در نهایت در معادلات ساختاری ارتباط بین عدالت، تعهد و رفتار شهروندی سازمانی تایید نگردید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین رضایت شغلی و عدالت سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد و رضایت شغلی درونی و بیرونی، تعهدعاطفی و عدالت تعاملی بهترین پیش بینی کننده های رفتار شهروندی سازمانی هستند در نهایت نتایج تحلیل مسیر نشان داد کهاز بین متعیرهای فوق تنها رضایت شغلی بصورت مستقیم بر رفتارشهروندی سازمانی موثر است و تعهد و عدالت سازمانی بصورت غیرمستقیم و با تاثیرگذاری بر رضایت شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی تاثیر می گذارند.

Keywords:

تعهد سازمانی , رفتار شهروندی سازمانی , رضایت شغلی , عدالت سازمانی , دبیران تربیت بدنی