تاثیر شدت و حجم تمرین ورزشی بر سطوح سرمی پروتیین شبه آنژیوپویتین- 4 و نیمرخ لیپیدی در دختران هندبالیست نخبه

پروتیین شبه آنژیوپویتین ANGPTL4 -4 پروتیین مهارکننده لیپوپروتیین لیپاز می باشد که مستقیما و بدون واسطه در تنظیم متابو لیسم چربی ها، همویوستاز گلوکز و حساسیت انسولینی نقش دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر چهار هفته تمرینات تناوبی شدید در مقایسه با چهار هفته تمرینات هوازی (حجیم و شدت متوسط) بر سطوح سرمی پروتیین شبه آنژیوپویتین ANGPTL4 و نیم رخ لیپیدی تری گلیسرید، کلسترول تام، لیپوپروتیین پرچگال HDL و لیپوپروتیین کم چگال LDL در دختران هندبالیست نخبه بود. بدی منظور 30 نفر از دختران نوجوان هندبالیست (میانگین سنی 16/85±1/4 سال، شاخص توده بدنی 21/7±1/8 کیلوگرم بر متر مربع، با سابقه حداقل چهار سال عضویت در تیم استان خراسان شمالی، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه تمرینی و یک گروه کنترل تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه تمرینات تناوبی شدید، در چهار هفته تمرینات تناوبی شدید شامل تناوب های دویدن با شدت 90-95 درصد ضربان قلب بیشینه و تناوب های استراحت 1-3 دقیقه ای دویدن با شدت 50-60 درصد ضربان قلب بیشینه سه جلسه در هفته، حدود 30 دقیقه در هر جلسه، شرکت کردند. آزمودنی ها در گروه تمرینات هوازی حجیم و شدت متوسط نیز در چهار هفته تمرینات هوازی دویدن دور زمین هندبال، سه جلسه در هفته، 45-60 دقیقه در هر جلسه، شرکت کردند. کل مدت زمان هر جلسه تمرینی در گروه تمرین تناوبی و هوازی به احتساب 5-7 دقیقه گرم کردن، 20-25 دقیقه تمرینات معمول تیمی و در نهایت 5-7 دقیقه سرد کردن به ترتیب 65 و 100 دقیقه بود. البته گروه های تمرینی یک جلسه در هفته نیز در یک شبه مسابقه شرکت می کردند. اولین خون گیری به منظور اندازه گیری فاکتورهای خونی پس از 12 ساعت ناشتایی و بلافاصله قبل از اولین جلسه تمرینی و دومین خون گیری نیز 45 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرین در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. برای ارزیابی طبیعی بودن توزیع داده ها از آزمون شاپیر و ویلک استفاده شد. برای مطالعه معنی داری تغییرات بین گروهی و درون گروهی متغیرهای وابسته به ترتیب از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تی زوجی و جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای مورد بررسی از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. تحلیل داده ها در سطح معنی داری آماری P> 0/05 انجام شد. نتایج نشان داد میانگین سطوح سرمی ANGPTL4 پس ازچهار هفته تمرینات تناوبی شدید و هوازی (حجیم و شدت متوسط) تغییر معنی داری نداشت. در ارتباط با نیمرخ لیپیدی، تنها در گروه تمرین هوازی کاهش معنی دار تری گلیسرید خون مشاهده شد. ضمن اینکه، بین تغییرات سطوح ANGPTL4 و نیم رخ لیپیدی پس از چهار هفته تمرینات تناوبی شدید در مقایسه با چهار هفته تمرینات هوازی (حجیم و شدت متوسط) در گروه های تحقیق تفاوتی معنی دار مشاهده نشد. بنابر نتایج همبستگی پیرسون، در گروه تمرینات تناوبی شدید و هوازی، به ترتیب، بین تغییرات ANGPTL4 سرم با تغییرات تری گلیسرید و HDL ارتباط معنی داری وجود داشت. در مجموع، چنین به نظر می رسد که حجم و شدت تمرینات ورزشی بر سطوح سرمی ANGPTL4 در دختران هندبالیست نخبه تاثیر ندارد. با توجه به نقش ANGPTL4 در تنظیم متابولیسم لیپیدها و همسو بودن تغییرات ANGPTL4 با تغییرات تری گلیسرید در این پژوهش، این احتمال وجود دارد که ساز و کار میانجی همان تفاوت نوع سوخت در دو پروتکل تمرینی مورد استفاده در این پژوهش یعنی تمرینات تناوبی شدید و تمرینات هوازی (حجیم و شدت متوسط) باشد. با این حال، انجام تحقیقات بیشتر جهت تعیین سازوکار موثر لازم به نظر می رسد

Keywords:

پروتیین شبه آنژیوپویتین 4 , نیمرخ لیپیدی , تمرینات تناوبی شدید , تمرینات هوازی , نخبه , هندبال