فریبرز دولت آبادی - استادیار گروه معماری،واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران
میرموسی انیران - مربی گروه معماری،واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان،ایران.
فخرالدین سلیمانی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب.

حفظ بناهای ارزشمند ثبت شده در فهرست میراث جهانی طبق مقررات کنوانسیون ها و منشورهای بین الملی از الویت های سازمان های ذیربط است . گنبد سلطانیه به عنوان یکی از بناهایی که در سال 1384 در فهرست آثار میراث جهانی قرار گرفته است ، از ویژگی های منحصر بفرد برخوردار است . مرمت ، حفظ و نگهداری از مواریث فرهنگی در مقیاس بنای سلطانیه و با این خصوصیات می بایست به گونه ای باشد که کمترین دخل و تصرف در آن صورت گیرد . در این راستا باید نسبت به شناسایی عوامل تاثیر گذار که در به وجود آوردن آن نقش داشته اند ، اقدام شود و در مرمت و حفظ این عناصر تلاش صورت گیرد . حفظ عوامل کالبدی ، ادراکی هویت بخش حس مکان ، می تواند در تبدیل فضا به مکان نقش بسزایی داشته باشد و چگونگی مداخله و حفاظت باید به گونه ای باشد که سبب انتقال حس مکان و تقویت معانی موجود در فضاهای مختلف از جمله فضا ، کالبد ، آرایه ها و ... شود . در این مقاله سعی شده است که نحوه ارزیابی حس مکان و معانی موجود در راستای حفاظت از این بنای ارزشمند و فضاهای مرتبط با آن مورد مطالعه قرار گیرد .

گنبد سلطانیه ،منظر شهری ، حس مکان، حفاظت معماری