فن آوری پایدار، شهر پایدار

اگرچه توسعه در مفهوم خود ارتقا و بهبود سطح و شرایط زندگی را هدف قرار داده است اما آمارهای سالیانه از نتایج توسعه جوامع انسانی حاکی از روند رو به رشد آلاینده های زیست محیطی ، مصرف بی رویه منابع طبیعی و تولید بیش از حد زباله دارد، از سوی دیگر تغییرات آب و هوایی، تاثیرات مخرب آن بر گونه های جانوری و تضعیف منابع طبیعی، تبدیل به بزرگترین چالش بشر امروز شده است. توسعه پایدار که تنظیم و ساماندهی تعامل انسان و محیط و تعامل انسان با انسان را در بر می گیرد به این دلیل مطرح شد که بتواند از تاثیر این عوامل بکاهد و به نوعی از نابودی محیط زیست به دست انسان جلوگیری کند. توسعه پایدار در پایان قرن بیستم تقزیبا تمامی عرصه های حیات بشری نظیر فقر، نابرابری، آموزش و بهداشت، محیط زیست، حقوق زنان و کودکان، آزادی ملت ها و نیز صنعت، سیاست و اقتصاد و همکاری های بین المللی را تحت تاثیر قرار داده است (دستور کار 2030 برای توسعه پایدار) و به عنوان گستره ای نوین با داعیه پاسخگویی به مسایل خطیری که چرخه حیات و طبیعت و نوع بشر را به مخاطره افکنده است، در عصر جدید مطرح شده است. به طور کلی سه عامل اصلی به رواج تفکر توسعه پایدار کمک کرده اند : 1-نتایج بد کارکردی اجرای سیاستهای تعدیل ساختاری که خود برای مقابله با بحران اقتصاد جهانی در دهه 1980 م.تدوین شده بود ؛2-افزایش بی امان و وقفه ناپذیر فقر و گرسنگی و نابرابری در جهان ؛3-تخریب نگران کننده محیط زیست و منابع طبیعی در نتیجه کاربرد تکنولوژیها.(زاهدی مازندرانی، 1377: 245)اینکه توسعه پایدار در عمل قادر به پاسخگویی به تمامی یا بخشی از این عوامل شده است یا خیر در گرو بررسی تجاربی ست که در این حوزه انجام گرفته است. به دلیل اینکه فناوری را محرک شهرنشینی و ابتکارات پیاپی را آغازگر تغییرات عمده در شکل و کارکرد شهرها میدانند (هوبارد، 1396: 233) و همینطور به دلیل نقش انکار ناپذیر فن آوری در جلوگیری از تخریب محیط زیست به خصوص در جوامع شهری، در این مقاله این نوع فن آوری ها مورد بررسی قرار گرفته است. هرچند نظریه پردازان شهری، فناوری و فن آوری را تنها بخشی از عوامل موثر در شکل گیری شهرها می دانند ولی نمی توان از پیوندی که میان فناوری و شهرنشینی هست چشم پوشید به طوری که در دسته بندی شهرها به پیشاصنعتی، صنعتی یا پساصنعتی نیز این پیوند آشکار است.( همان: 218) لازم به ذکر است فناورهای فوق تنها فن آوری نیستند بلکه یک سیستم کامل از رویه ها، کالاها ، خدمات و تجهیزات به همراه فرایندهای سازمانی و اجتماعی آن ها می باشند.