حسن فضایلی - استاد تغذیه دام موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

علیرغم رشد تقاضا برای فراروده های دامی، در کشور های در حال توسعه، متاسفانه تغییرات اقلیمی و خشکسالی فشارهای شدیدی را بر منابع پایه وارد آورده است. به ویژه محدودیت منابع آب مهمترین چالش را در بخش کشاورزی و دامپروری ایجاد نموده است. دسترسی و قیمت اقلام خوراک دام به شدت تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته و فشار مضاعفی بر صنعت دامپروری وارد می سازد. قیمت اقلام مهم خوراک دام در کشور طی 10 ساله گذشته نزدیک به 7 برابر افزایش یافته است در حالی که میانگین قیمت فراوردههای دامی کمی بالاتر از 4 برابر شده است. طی چند دهه گذشته در ایران الگوهای کشاورزی و دامپروری بسیار تغییر یافته و بخشی از آن به صورت صنعتی و گسسته از هم رشد یافته که همراه با وابستگی نیز بوده است. گرچه بخش وسعی از کشور خشک و بیابانی است اما توسعه دامپروری صنعتی بر پایه دو محور گاو شیری و مرغداری بنا نهاده شده است و استعداد های مناطق خشک و بیابانی از نظر پرورش دام مورد توجه واقع نشده است. در این راستا، دانش وتجربیات بومی بسیار متنوعی که ماحصل تجربه تاریخی اقصی نقاط این سرزمین می باشد مورد بی مهری قرار گرفته و چه بسا محکوم شده است. بنا بر این با توجه به محدودیت های ایجاد شده و در پیش رو، به ویژه در خصوص منابع آب، چاره اندیشی جهت تعامل و تطبیق با چنین وضعیتی امری اجتناب نا پذیر است که در این نوشتار به مواردی از آن اشاره می شود.

خشکسالی، راهبرد، دامپروری