مصطفی زاده ملک قلعه نوی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران
محمد خرمیان - استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

آبیاری سطحی یکی از روش های رایج آبیاری در مناطق شمالی استا خوزستان است. از بین روش های آبیاری سطحی، آبیاری جویچه ای برای کشت های متنوعی مورد استفاده قرار می گیرد. برای پیش بینی مدت زمان آبیاری و یا طراحی سیستم آبیاری جویچه ای تابع نفوذ از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور یک سری آزمایش های صحرایی اندازه گیری معادله نفوذ به روش ورودی خروجی در مزارع مختلف شبکه آبیاری و زهکشی که دارای طیف گسترده ای از نظر بافت خاک بودند انجام شد. نتایج نشان داد که در اراضی با بافت سنگین مقدار سرعت نفوذ پایه 3 تا 5 و در اراضی با بافت سبک بین 10 تا 21 میلی متر بر ساعت اندازه گیری شد. مقادیر a در معادله نفوذ Z=kTa+f0T بسته به بافت خاک و نوبت آبیاری بین 0/135 تا 0/629 و پارامتر K بین 5 تا 22/1 متغیر بود. لذا پیشنهاد می شود که در مناطق مختلف با شرایط بافت خاک، نوع کاشت و شیوه خاک ورزی مقادیر پارامترهای هیدرولیکی معادله نفوذ بیشتری اندازه گیری شود تا بتوان با اطلاعات کامل نسبت به طراحی سامانه آبیاری جویچه ای اقدام نمود.

آبیاری جویچه ای، معادله نفوذ، شبکه آبیاری و زهکشی دز