غلامرضا پاک منش - کارشناس ارشد، شرکت بهره برداری ناحیه شمال خوزستان، دزفول، ایران
سعید طاهری قناد - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران

بحران آب یکی از بزرگترین چالش های قرن حاضر و یکی از عمده ترین مشکلات بشریت در آینده، بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک جهان به حساب می آید سازمان های بین المللی، هشدار می دهند که با روند افزایشی جمعیت در ایران کشور در سال 2025 درگیری بحران جدی آب خواهد بود. خشکسالی یکی از پدیده های طبیعی است، که در همه شرایط آب و هوایی اتفاق می افتد، به رغم خساراتی که پدیده خشکسالی به کشاورزی منطقه، منابع طبیعی، محیط زیست و ... وارد می نماید، هنوز نحوه شکل گیری برای عموم مشخص نیست، و همچنین روند وقوع آن جدی گرفته نمی شود. تحقیق موردنظر به منظور بررسی پدیده خشک سالی و روند وقوع آن در شمال خوزستان انجام شده است. در این تحقیق، شاخص استاندارد شده بارش spi به عنوان یکی از رایج ترین شاخص ها در تحلیل خشک سالی از نرم افزار (DIP)، جهت تعیین روند وقوع خشک سالی شش ایستگاه، شمال خوزستان در طول آماری (1393-1373) انتخاب گردید. با استفاده از شاخص spi در مقیاس های زمانی (6، 9، 12، 18، 24، 48 ماهه) برای ایستگاه های شمال خوزستان مورد در این پژوهش محاسبه گردید و نتایج به دست امده بیانگر این است که خشک سالی در ابعاد مختلف در شمال خوزستان اتفاق افتاده و هنوز هم ادامه دارد، پس از شدت و فراوانی انواع خشک سالی، محاسبه تعداد ماه های مواجه با خشک سالی و بزرگی خشک سالی (DM) انجام گردید، ضمنا در این محاسبه مشخص گردید که مقیاس زمانی شش ماهه به پاین بدلیل زیاد بودن نوسانات آب و هوایی ( قابل ملاحظه بودن تعداد ماه های بدون بارندگی) در منطقه بهتر است از مقیاس 12 ماهه برای مطالعه دوره های تر و خشک استفاده شود. در ضمن این احتمال می رود که پس از وقوع خشک سالی هواشناسی منطقه درگیر خشک سالی های هیدرولوژی، کشاورزی و اقتصادی شود.

خشک سالی، نرم افزار (DIP)، شاخص استاندارد بارش (SPI)، میزان بزرگی خشک سالی (DM)