مطالعه آزمایشگاهی پرش هیدرولیکی در حوضچه های آرامش با شیب مثبت ( مطالعه موردی حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا)

حوضچه آرامش از سازه های موثر در کنترل پرش هیدرولیکی است که در پایین دست سازه هایی مانند سرریزها، تنداب ها، دریچه ها و ... احداث می شود. طراحی حوضچه آرامش از جهت اینکه عملکرد مناسبی در تثبیت موقعیت پرش داشته باشد و نیز کاهش هزینه های ساخت بسیار حایز اهمیت است. از این رو تاکنون حوضچه های بسیاری طراحی و اجرا شده است که بسته به شرایط موجود هر کدام ویژگی های خاصی دارد. یکی از حوضچه هایی که مشابه آن در پایین دست سازه های هیدرولیکی کمتر به چشم می خورد حوضچه آرامش با شیب مثبت است. این نوع حوضچه در پایین دست سد انحرافی شهدا در استان خوزستان با شیب 1 به 6 احداث شده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی مشخصات پرش هیدرولیکی ایجاد شده در این نوع حوضچه آرامش شامل نسبت اعماق مزدوج، طول نسبی پرش، طول نسبی غلتاب و افت انرژی نسبی و مقایسه آن ها با مشخصات پرش کلاسیک است. به همین منظور از مدل فیزیکی هیدرولیکی سد شهدا و حوضچه آرامش آن که با مقیاس 40 ساخته شد، استفاده گردید. آزمایش ها در محدوده اعداد فرود 2/68 تا 6/25 و با دبی های 5/5 تا 16/6 لیتر بر ثانیه انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان می دهد که شیب ایجاد شده در حوضچه آرامش، افزایش افت انرژی نسبی را در مقایسه با پرش کلاسیک به همراه دارد. همچنین اعماق نسبی پرش را نسبت به پرش کلاسیک، به میزان 67 درصد و طول نسبی پرش را به میزان 72 درصد افزایش می دهد. از طری باعث کاهش طول نسبی غلتاب به میزان 22 می شود.

Keywords:

حوضچه آرامش , پرش هیدرولیکی , سد انحرافی شهدا , مشخصات پرش