پریچهر احمدی مقدم - دانشجوی دکتری پترولوژی دانشگاه ھرمزگان
حمید احمدی پور - دانشیارگروه زمینشناسی دانشگاه شهید باھنر کرمان

منطقھ مورد مطالعھ (کوه چھلتن)، در 16 کیلومتری جنوب غرب شھرستان بردسیر (در استان کرمان واقع شده وبخشی از مجموعھ آتشفشانی مجموعھ ھزار (کمربند ارومیھ - دختر) با سن ایوسن میباشد. گدازهھای منطقھ شامل بازالتیک آندزیت و بازالت بوده کھ حاوی بلورھای درشت پلاژیوکلاز و کمی پیروکسن میباشند.پلاژیوکلازھای گدازهھا، انواع بافتھای ناتعادلی مانند بافت غربالی، منطقھ بندی و غباری و اشکال ناآمیختگی را نشان میدھند.بافت غربالی و غباری جزء فراوانترین این بافتھا بوده و بھ یازده نوع متفاوتی تقسیم میشوند کھ در ھر دو نوع گدازه ھای منطقھ تقریبا ھمھ انواع این بافتھا، یافت میشوند.بافت غربالی میتواند در اثر کاھش فشار ناشی از صعودماگما بھ سطح زمین، اختلاط ماگمایی، حرارتدھی و تبلور تفریقیبوجود آید. بافت غباری در بعضی از فنوکریست ھای پلاژیوکلاز منطقھ نشان میدھند کھ این بافت بعلت حضور ادخالھای شیشھ آتشفشانی و مرتبط با اختلاط ماگمایی میباشد.حضور منطقھ بندی در فنوکریستھا نشاندھنده اختلاط ماگماھایی کھ از نظر ترکیبی متمایز و متفاوت ھستند میباشد.تصاویر از اشکال ناآمیختگی نیز بخوبی اختلاط این ماگماھا را با ماگمایی میفیکتر از خودنشان میدھند و شاھدی بر احتمال حضور اختلاط ماگمایی در سنگھای منطقھ میباشند. البتھ ماگماھای ناآمیختھ ازنظر ترکیبی و کانیشناسی، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و ماگماھایی با ترکیب تقریبا مشابھ (بازالتیک آندزیت) با یکدیگر مخلوط شده اند. این حالت میتواند در مخازن پوستھای رخ دھد و قبل از اینکھ ماگماھا فرصت تفریق بیشتر را پیدا کنند، ماگماھای جدید بھ داخل آنھا نفوذ و ھر دو فوران میکنند.

کمربند آتش فشانی ارومیھ-دختر، پلاژیوکلاز، بافت غربالی، بافت غباری، منطقھ بندی، ناآمیختگی ماگمایی، اختلاط ماگمایی