چینه شناسی آتشفشانی ومعرفی دهانه قدیمی سردریا،آتشفشان تفتان

آتشفشان تفتان در 45 کیلومتری شمال، شمال غرب خاش و در زون فلیش شرق ایران قرار دارد. تفتان، آتشفشان چینه ای و از نوع کلسیمی- قلیایی است که از سنگ های آذرآواری، گدازه های داسیتی، آندزیتی و ریولیتی تشکیل شده است. این آتشفشان بر روی پایه ای رسوبی، فلیش های ایوسن و سنگ های آذرین کرتاسه فوقانی قرار گرفته است. محصولات فورانی این آتشفشان از دهانه های مختلف از میوسن تا کواترنری خارج شده اند. در ابتدا فوران ها عمدتا انفجاری و در پایان اساسا گدازه ای بوده اند. دهانه قدیمی سردریا یکی از دهانه های مخرب-سازنده این آتشفشان است که فوران های انجام شده از آن، حجم های قابل ملاحظه ای توف، خاکستر، مواد آذرآواری و جریان های گدازه ای داسیتی- آندزیتی ایجاد نموده است. این دهانه دارای تالاب بوده و از قسمت های مرکزی آن بخار آب بصورت قلیان از داخل آب خارج می شود که بیانگر فعال بودن این دهانه است. دامنه جنوبی دهانه بیشتر از خاکسترهای آتشفشانی و دامنه شمالی از جریان های گدازه ای ساخته شده است. دامنه غربی دارای خاکستر و توف فراوان بوده و دامنه شرقی را بیشتر گدازه های نسبتا مقاوم و سالم با ترکیب داسیتی تشکیل میدهند. لذا دهانه سردریا یک دهانه مخرب- سازنده از نوع مآر می باشد.

Keywords:

ایران , تفتان , چینه شناسی آتشفشانی , دهانه ی سردریا , مآر