تابان قنبری - استادیارگروه معماری/موسسه آموزش عالی حافظ شیراز/ایران
زهرا قربانی دهنوی - دانشجوی کارشناسی ارشدمعماری,دانشکده فنی و مهندسی آموزش عالی حافظ شیراز,ایران

از دوره ی ساسانیان بناهای متعددی شناخته شده که اغلب آن ها به کاخ مشهورند. هدف اصلی این مقاله شناخت کیفیت زندگی دردربارساسانیان ودرک معماری ای است که برای این نوع زندگی پدید آمده است. برای رسیدن به این مقصود، از یک سو نقشه های معماری کاخ ها را تحلیل و از سوی دیگر مستندات تاریخی بررسی شده است. روش تحقیق مقاله تفسیری - تاریخی و تحلیل تطبیقی آرایش معماری است. پرسش های اصلی آن درباره ی چگونگی تاثیر آیین های مذهبی و تشریفاتی بر معماری ساسانیان، شناخت عرصه های سکونتی آ نها، کیفیت زندگی درون کاخ ها، و درک عناصر اصلی و آرایش معماری کا خها و خانه های اشرافی آن دوره است. برای این منظور، نخست، مراسم آیینی در دربار ساسانیان بررسی شده است تا بدانیم چه نسبتی میان آن ها برقرار بوده است . در بخش آخر مقاله شماری از بناهای دوره ی ساسانیان را که براساس اسناد به کاخ یا خانه بودن آ نها اطمینان بیشتری است، بررسی شده است و ازاین رواین مقاله در پی آن است که به ویژگی های اصلی معماری آن ها پی ببرد و نیز با یک دیگر مقایسه نماید. در پایان مشخص شد که مهم ترین خصوصیات آن ها نامتقارن بودن ساختار هندسی، جدایی بخش اندرونی و بیرونی، تنوع فضایی فراوان، وجود نمازخانه ی خصوصی، و نقش مهم ایوان در سازمان فضایی مجموعه است. ازدیگرنتایج مهم این تحقیق شناسایی سه گونه کارکرد درکاخ های ساسانیان است که زندگی تشریفاتی، خصوصی ومذهبی رادربرمی گیرد.

الگوی معماری، کاخ ها، خانه های اشرافی، مراسم آیینی ساسانیان