سید احسان موسوی - کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
احسان فتوحی - دکتری معماری، عضو هییت علمی، گروه معماری، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
علی اکبری - دکتری معماری، عضو هییت علمی، گروه معماری، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

امروزه بافت محلات، القاکننده نوعی بی هویتی و عدم حس تعلق به مکان در میان ساکنان خود هستند. این در حالی است که درگذشته محله ایرانی از نقشی پاسخ ده به نیازهای ساکنان برخوردار بوده است. روند سریع شهرنشینی متاثر از ساختار شهر مدرن و الگوهای برگرفته از آن موجب از بین رفتن مکان های عمومی که محلی برای تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای ساکنان یک محله بود گشته که خود دلیلی بر بروز تفاوت در معنا و مفهوم مکان و بحران هویت گردیده است. ازاین رو بررسی اصول مکان سازی در جهت داشتن فضاهایی بامعنا در محلات که خود عاملی در ایجاد حس تعلق و هویت مندی در سطح بافت محلات مسکونی هستند، ضرورت پرداختن به این موضوع است. هدف اصلی این مقاله تعیین مولفه های هویت مندی فضای محلات بوده که خود درگرو بازگشت هویت مکان ازدست رفته از سطح بافت محلات معاصر است. روش پژوهش در این مقاله تحلیل محتوای کیفی از زیرمجموعه راهبرد کیفی در تحقیق بوده و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی است. به نظر می رسد هویت مندی محلات در گروه داشتن مکان هایی بامعنا و عملکردهای مناسب در راستای پاسخ گویی به نیازهای ساکنان محله هستند. نتایج بحث نشان می دهد که شرایط هویت مندی محله درگرو آیتم های ذیل که به تفصیل در متن مقاله به آن ها پرداخته شده است. این آیتم ها عبارت اند از: احساس تعلق مکانی ساکنان محله به محیط زندگی، حس آسایش و آرامش، امنیت، خودمانی بودن و دنجی، تنوع، زیبایی و ایجاد بستری برای تعاملات اجتماعی میان ساکنان بوده که درنهایت هویت مندی را در میان ساکنان در بردارد.

هویت محله ای، امنیت، آرامش، عینیت، بافت های مسکونی معاصر