حمیدرضا شمس اسفندآبادی - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام گروه تاریخ واحد نجف آباد دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد ایران
فیض الله بوشاسب - استادیار گروه تاریخ ، واحد نجف آباد دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد ایران

روح تساهل، اعتدال و مدارایی که اسالم وارد دنیای آن روز مقارن ظهور اسلام کرد، نفخه ی تازه ای بود که مرکز واقعی آن قرآن بود نه شام و نه عراق با ایجاد دارالاسلام تعصبات قومی و نژادی را با یک نوع جهان وطنی چاره نمود و در مقابل تعصبات دینی نصارا (بیزانس) و مجوس (ایران)، تسامح و تعاهد با اهل کتاب را توصیه کرد و علاقه به علم و حیات را. ثمره ی این درخت شگرف که نه شرقی بود و نه غربی بعد از فتوح اسلامی حاصل شد و توسعه و ترقی آن مخصوصا تا وقتی بود که مشکلات سیاسی تساهل و تسامحی را که اسلام بر خلاف دنیای بیزانس و ایران به آن اجازه رشد می داد ازبین نبرده بود.