ولی الله عباسی - محقق و مدرس حوزه و دانشگاه
محمد مهدوی - عضو هییت علمی دانشگاه تبریز

یکی از مباحث مهم علم حقوق، سیاست و اخلاق کاربردی در حیطه حقوق بشر، به ویژه حقوق شهروندی مساله چگونگی رفتار با اقلیت های دینی و مذهبی است رویکردهای مختلفی نسبت به پرسش از الگوی رفتاری ما در قبلا دیگران اتخاذ شده است که تساهل و رواداری یکی از آن هاست. در دنیای امروز، مدارا و تساهل را اغلب مفاهیمی می دانند که محصول دنیای غرب و مدرنیته است و فرهنگ های دیگر، به ویژه اسلام و با چننی مفاهیمی آشنا نیستند، در حالی که پژوهش های علمی و تاریخی بیانگر آن است که این تصور تا چه اندازه وارونه است، اسلام دینی است که در طول تاریخ بهترین و عالی ترین چهره مدارا و تحمل عقاید و افکار مخالفان را از خود نشان داده و صدها سال پیش از آن که اروپاییان از تساهل و تسامح سخن بگویند، مسلمانان در فرهنگ اسلامی به آن پایبند بوده اند. پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) چهارده قرن قبل در دنیایی که مفهوم هم زیستی دینی برای بشر کاملا ناشناخته بود، آن را با صراحت کامل شناخته و ملت مسلمان در به آن دعوت کردند. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی دیدگاه امام علی (ع) درباره تساهل و رواداری نسبت به اقلیت های دینی و مبانی معرفیت آن می پردازد.

امام علی ، حقوق اقلیت ها، تساهل، محبت، کرامت انسان