محمدحسین فروغی - دکتری تاریخ اسلام دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید باهنر اصفهان
شایسته قاسمی - کارشناس ارشد تعلیم و تربیت اسلامی، ناحیه ۴ آموزش و پرورش اصفهان

اگر فرایند تربیت را کسب فضیلت و مهاجرت در جهت سازگاری با محیط و رسیدن به کمال بدانیم، معلم به عنوان واسطه در این فرایند نقش ویژه ای دارد که برای انجام صحیح آن باید علاوه بر دانش لازم در حوزه تخصصی، آگاه به زمانه و نیازهای آن نیز باشد و روش تربیتی متناسب را برگزینند. نقش درازمدت و الگو بودن مربیان بزرگ بشر به دلیل تشخیص درست از ن یاز زمان و روش های متناسب و مبتکرانه ی آنان درفرایند تربیت است مولوی (604-672 ه . ق) عارف و دانشمند مسلمان در زمان اوج افت اخلاقی، اختلافات فکری و درگیری های سیاسی در جوامع اسلامی که با هجوم مغولان از یکسو و جنگ های صلیبی از سوی دیگر نیز همراه بود با تشخیص مقتضیات زمانه در ضمن فرایند تدریس خود، کتاب تعلیمی مثنوی را نوشت و در خاطره ی جوامع بشری جاودانه شد. مطالعه حاضر به منظور اشنایی با مقتضیات زمانه ی مولانا و روش های موفق او در امر تربیت انجام شده است. نتایج پژوهش که از راه بررسی کتابخانه ای به دست آمده نشان می دهد مولانا با شناخت صحیح از زمان خود تربیتی عاشقانه همراه با تسامح و محبت را وسیله ی رسیدن به کمال می داند.

مولوی، تربیت، نیاز زمان، مدارا، عشق