سیمین ناصری - دانشیار ، عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دان
محمدتقی صمدی - مربی، عضو هیئت علمی گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پ

در دهه اخیر، متخصصین و کارشناسان صنعت آب توجه ویژه ای به فرایند گندزدایی مبذول نموده اند که دلیل آن مشکلات و آثار سوء بهداشتی محصولات جانبی این فرایند می باشد. این امر بخصوص در مورد کاربرد کلر به عنوان یک ماده گندزدا به صورت جدی مطرح شده است و به علت احتمال تشکیل ترکیبات تری هالومتان که از سوی IRAC (آژانس بین المللی تحقیقات سرطان) به عنوان ترکیبات سرطان زا معرفی شده اند رویکردهای خاصی در زمینه پیشگیری از تشکیل و یا حذف آنها در نظر گرفته می شود. سیستم های جذب سطحی با GAC، زدایش با هوا (AS) و نیز سیستمهای غشایی می توانند به عنوان روشهای حذف این ترکیبات مطرح شوند. در این تحقیق از ستون کربن فعال دانه ای (GAC) جهت بررسی حذف کلروفرم به عنوان شاخص ترکیبات THMs استفاده گردید و تاثیر تغییرات دبی جریان آب ورودی ، تغییرات غلظت کلروفرم و تغییرات غلظت TDS برکارایی سیستم و همچنین تاثیر سیستم مذکور بر غلظت کلر باقیمانده آب بررسی شد. همچنین کارایی حذف کلروفرم در آب دیونیزه و آب شهر مورد مطالعه قرار گرفت. اندازه گیری غلظت کلروفرم در نمونه ها با استفاده از دستگاه GC مجهز به دتکتور EC انجام گردیده و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نتایج نرم افزار SPSS و روش آماری غیرپارامتری Kruskal –Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده مشخص ساخت که با استفاده از ستون کربن فعال دانه ای می توان با دبی جریان حدود 1 لیتر در دقیقه و غلظت اولیه کلروفرم معادل 50 میکروگرم در لیتر به کارایی حذف بیش از 87% دست یافت. همچنین مشخص گردید که میان دبی جریان آب ورودی و غلظت کلروفرم با کارایی حذف آن رابطه آماری معنی داری وجود دارد، ولی بین غلظت TDS موجود در آب با کارایی حذف کلروفرم رابطه آماری معنی داری مشاهده نگردید. همچنین نتایج بدست آمده نشان می دهد که ستون کربن فعال دانه ای می تواند کلر باقیمانده آب ورودی را تا غلظت 8/0 ppm به صورت 100% حذف نماید.

THMs-DBPs ، روشهای حذف، کربن فعال دانه ای