علی نجفی - استادیار دانشگاه فرهنگیان همدان

مقاله حاضر با تحقیق در آثار سعدی، با تامل در تسامح و مدارا در فرهنگ اسلام و تشریح جنبه های گوناگون آن با نقل شواهدی برای انس اجمالی فراهم آمده است معلوم کرده ایم که سعدی با نگاه علمی، و برونگرایی، زنده ترین اندیشه مسالمت آمیز و روامدرانه را نسبت به همنوع خویش برای بقای فرهنگ و بصیرت در معرض مطالعه همگان قرار داده است. او تحلیل گرانه در جستجوی پختگی و کمال انسان و جامعه ی است، مراقب ذات فرهنگ است بخشی از آموزه های قرآن و سعدی ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ و اخلاق و شکوفایی تفکر و زیست روامدارانه بشری دارد او بعنوان مردم شناس، جامعه شناس، و روان شناس اجتماعی توصیه های ارزشمندی برای پیشرفت و کمال ارایه می دهد. مفاهیمی که زندگی حیات، شور، حرکت، کمال و رشد در جامعه پدیده می آورد. هنجارهایی هستند که در مقابل ناهنجاری های جامعه همبستگی و پیوستگی ایجاد می کنند. تحقیر موجب تعصب و جهالت و لجاجت می شود در مقابل رفتار توام با تسامح و مدارا موجب عزت و سربلندی می شود.

ادبیات، فرهنگ اسلامی، اخلاق، تسامح، مدارا، روامداری