مطالعه تطبیقی طرح و نقش سوزن دوزی کرمان و بلوچ

سوزن دوزی به عنوان نوعی رودوزی سنتی و برخوردار از تنوع دوخت، طرح و رنگ از رایج ترین هنرهای دستی استان های کرمان و سیستان بلوچستان به شمار می رود که قدمتی به بلندای تاریخ این مناطق دارد. هدف از این پژوهش مطالعه تطبیقی طرح و نقش های به کار رفته در سوزن دوزی این دو استان با تحلیل این نقش ها، رنگ ها و مفاهیم آن ها با مراجعه به فرهنگ، اعتقادات و باورهای رایج مردمان کویری می باشد. این فرضیه مطرح می شود که نقوش سوزن دوزی از طبیعت و عناصر سازنده آن تاثیر زیادی گرفته و ارتباط تنگاتنگی بین هنر این دو منطقه وجود دارد اما در جستجوی تزیینات و استفاده از عناصر تفاوت هایی دیده می شود. ماحصل این مطالعه نشان دهنده جایگاه تعیین کننده اعتقادات مردم و اقلیم منطقه در شکل گیری نقش ها و رنگ های سوزن دوزی هر دو استان است. کاربرد اصلی سوزن دوزی بلوچ تزیین پوشاک مردمان آن منطقه بوده و نگاره هایی چون عناصر بدن انسان، زیورآلات و نقوش حیوانی از ویژگی های اختصاصی این هنر بوده حال آن که سوزن دوزی کرمان که صحنه جلوه گری نیازها، آرمان ها و آلام دختران و زنان هنرمند دیار کریمان است که تنها با حرکت نخ روی پارچه از نقطه ای به نقطه ی دیگر خلق می شود و جنبه کاربردی تزیینی دارد. گردآوری اطلاعات در این پژوهش مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با اساتید، هنرمندان و خبرگان این عرصه بوده که می تواند مورد بهره برداری دانشجویان، پژوهشگران و علاقه مندان این رشته قرار گیرد.

Keywords:

سوزن دوزی , کرمان , سیستان و بلوچستان