عطیه یوزباشی - دانشجو دکترا پژوهش هنر دانشگاه شاهد
آذر موخواه - دانشجو دکترا پژوهش هنر دانشگاه شاهد

سفال به دلیل قدمت و کثرت از جمله مهم ترین آثار تاریخی به جای مانده از تمدن های کهن بشمار می آید. سفالینه ها علی رغم کاربرد، فرم کلی و شیوه اجرایی به عنوان سطح مناسبی برای نقش اندازی بکار گرفته شده اند که امروزه به عنوان سندی تصویری بازگو کننده ی فرهنگ، تمدن، شیوه ی نگرش و زندگی گذشتگان مورد مطالعه قرار می گیرند. روش انجام تحقیق بر مبنای ماهیت توصیفی تحلیلی بوده است و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی ( ترکیبی ) مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است، نقوش پرندگان سفالینه های تمندن ایران با نقش مرغابی است. روش نمونه گیری به شکل غیر تصادفی ( انتخابی) و تعدا نمونه دو نقش پرنده مرغابی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات کیفی است. پس از مطالعه بر روی نمونه ها این نتیجه حاصل شده است که ساختار گرافیکی نقوش پرندگان در تمدن ایران بر مبنای تجریدگرایی استوار بوده است که با هدف تزیین ترسیم شده اند. معانی و مفاهیم نمادین پرندگان با ویژگی های طبیعی آن ها پیوندی ناگسستنی دارند.

ساختار گرافیک، نقوش پرنده، ایران باستان، مرغابی، سفالینه