بازشناسی و تحلیل نمادهای گرافیکی در دست بافته های بومی و آثار هنری ایل کلهر

پژوهش درباره عشیره، اصل، هنر و فرهنگ؛ دل مشغولی همه کسانی است که با ریشه و اصالت خود پیوندی ناگسستنی دارند و می دانند که اعتبار خود را از همین اصالت به ارث برده و باید در اعتلای هنر و عزت و فرهنگ آن کوشا باشند. از دوران کهن در زندگی ایلی همواره طبیعت، داستان ها و افسانه ها به صورت منقول و سینه به سینه در یادها و خاطره های ایل کلهر پابرجا بوده است و آنها منبع الهام خوبی برای ابداع آثار هنری گردیده است، از جمله در دست ساخت ها، دست بافته ها و صنایع دستی ردپای این داستان ها دیده می شود. بیشتر نمادهای گرافیکی و نشانه های تصویری ایل کلهر در چهار دست بافته به نام های نمد،چیت (چیخ چیغ)، گلیم و موج (رختخواب پیچ) توسط زنان و مردان ایل بدون هیچ نقشه ای و با الهام از طبیعت و داستان ها ترسیم شده است. این پژوهش که با هدف کشف و شناسایی ویژگی های تصویری پدید آمده در آثار تجسمی ایل کلهر و استخراج قابلیت های گرافیکی از نشانه های موجود در جهت احیای هویت کمرنگ شده انجام پذیرفته است، در پی پاسخ به این مسایل است که آیا نمادها و نشانه های گرافیکی در دست بافته های ایل کلهر دارای ویژگی های کاربردی در گرافیک هستند یا نه، و یا نظام های هندسی خاصی برای نمادها و نشانه های ایل کلهر وجود دارد. در جهت پاسخ به مسیله فوق نتایج به دست آمده از این پژوهش که به روش توصیفی، تحلیلی انجام شده است، موید این مطلب است که به دلیل وجود ساختار هندسی و تجریدی بسیاری از نقش مایه ها، زمینه های گرافیکی ارزنده ای از این آثار در قالب: نشانه، پوستر، گرافیک شهری و محیطی ( نمادهای شهری، دکوراسیون داخلی، کاغذ دیواری، کفپوش ساختمان و ... )، پیکتوگرام، طراحی پارچه و لباس در جهت احیای هویت ایرانی، کاغذ کادو، طراحی سایت، طراحی جلد کتاب، بازی های رایانه ای و ... می توان پدید آورد. این جستار می تواند برای طراحان گرافیک، پژوهشگران هنر و مردم شناسان دارای کاربرد باشد.

Keywords:

نشانه , ایل کلهر , نقوش تصویری , هویت , نماد گرافیکی