ناصر مدیری - دانشجو کارشناسی ارشد مدیریت ساخت دانشگاه آزاد تفت
حمید مهرنهاد - عضو هییت علمی استادیارگروه مهندسی عمران دانشگاه فنی ومهندسی یزد

مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) روشی قابل اعتماد، مبتنی بر علم دیجیتال، به شکل سه بعدی و فضایی مجازی از سازه است که می تواند به مقاصد مختلف نظیر: تصمیمات مناسب حین طراحی، برنامه ریزی و زمان بندی ساخت وساز تخمین هزینه های ساخت و همچنین نگهداری پروژه های ساخت وساز استفاده گردد (وورد و ایمیج، 2009).راهنمای مدل سازی اطلاعات ساختمان (2008)، مدل سازی اطلاعات ساختمان را به عنوان یک تکنولوژی کامپیوتر مبنا که کمک دهنده ی اهداف طراحی و اجرای بهینه ساختمان است معرفی می کند. هدف اصلی آن، مدیریت اطلاعات ساختمان با تمرکز بر روی تولید، ارتباطات اجزای ساخت و آنالیز مدل سازی اطلاعات ساختمان است.کمیته ملی استاندارد مدل سازی اطلاعات ساختمان، آن را مطابق با ذیل تعریف می نماید: مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) شمایی دیجیتالی از فعل وانفعالات و خصوصیات فیزیکی یک تسهیلات خاص است. این مدل سازی اطلاعات ساختمان به عنوان منبع دانش مشترک جهت پیوند نمودن اطلاعات به یکدیگر است که به عنوان بنیانی قابل اعتماد جهت اتخاذ تصمیمات مختلف در بخش های جزیی در طول چرخه عمر پروژه می تواند استفاده گردد مفهوم کلی مدل سازی اطلاعات ساختمان برای اولین بار در اواخر دهه 1970 میلادی در ایالت موسسه فناوری جورجیا آمریکا مطرح گردید و پس ازآن رشد چشم گیری داشت. دلیل این رشد چشم گیر، قابلیت بسیار مناسب مدل سازی اطلاعات ساختمان در پیوند بخش های مختلف پروژه ساخت وساز و مدیریت آن ها بود. برای اولین بار در سال 2002 میلادی از واژه BIM به عنوان طراحی، ساخت و مدیریت تسهیلات سازه به شکل مجازی استفاده گردید (هریس، 2010).در سال 1986 میلادی، گرافیسافت اولین محصول نرم افزاری گرافیکی خود را به منظور بررسی مجازی ساختمان ارایه نمود. در سال ورود این نرم افزار (نرم افزار Archicad) به عرصه بازار محبوبیت بالایی پیدا کرد. دلیل آن در قابلیت درنظرگرفتن سه بعدی اجزای ساختمان در مقایسه با نسخه CAD بود (دی، 2010). واژه های مدل سازی اطلاعات ساختمان و مدل اطلاعات ساختمان و یا به اختصار BIM، پس از عرصه محصول مدل سازی اطلاعات ساختمان شرکت Autodesk با بازار شایع گردید (Autodesk، 2003).

مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM)