افشین تکدستان - عضو هیات علمی دانشگاه جندی شاپور اهواز و دانشجوی دکترای تخصصی مهندسی ع
ناصر مهردادی - دانشیار و معاون پژوهشی دانشکده محیط زیست گروه مهندسی عمران محیط زیست-
غلامرضا نبی - دانشیارو رئیس دانشکده محیط زیست گروه مهندسی عمران محیط زیست - دانشگاه
نادره پورامینی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس

یکی از مهمترین معایب فرآیندهای هوازی تصفیه فاضلاب، از جمله SBR تولید زیاد لجن بیولوژیکی است بطوریکه مشکل تولید لجن مازاد بیولوژیکی و تصفیه و دفع آن در سیستم های متداول هوازی فاضلاب شهری و صنعتی در اکثر نقاط جهان از جمله کشور ما مشهود است. که یک ایده مطلوب برای حل مشکل تولید لجن مازاد کاهش آن از طریق اکسیداسیون بخشی از لجن توسط کلر در نتیجه کاهش ضریب تولید بیومس می باشد.در این تحقیق از 2 راکتور SBR به حجم 20 لیتر که توسط سیستم on-line کنترل می شود استفاده شد. پس از ایجاد شرایط پایدار در راکتورها در خلال 6 ماه تحقیق، نمونه برداری و آزمون پارامترهای از قبیل ، MLVSS ، MLSS ، BOD ، CODSOUR و SV1 ، DO ، PH ، MLNVSS انجام شد.نتایج نشان داد که در بین زمان ماند سلولی مختلف (20،15،10،5 روز) در SRT 10 روز بهترین راندمان حذفCOD (95 درصد) ایجاد گردید با افزایش کلر راندمان حذف COD پایین آمده و به حدود 60 درصد در میزان کلر تزریقی 0.32 گرم به ازای هر گرم MLSS در یک لیتر لجن برگشتی به راکتور می رسد ،دلیل آن ازبین رفتن قسمتی از میکروارگانیسم های تجزیه کننده ماده آلی می باشد. از طرفی هم قسمتی از بیومس توسط کلر اکسید شده و در نتیجه COD محلول افزایش میابد . همچنین نرخ مصرف اکسیژن به دلیل از بین رفتن قسمت قابل توجهی از میکروارگانیسم ها کاهش یافته ،در نتیجه میزان SOUR برحسب میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هر گرم مواد معلق فرار کاهش می یابد . بطوریکه در غلظت کلر تزریقی 0/32 گرم به ازای هر گرم MLSS لجن برگشتی به راکتور میزان SOUR به 3 میلی گرم اکسیژن در ساعت به ازای هر گرم مواد معلق فرار می رسد . با افزایش میزان کلر تزیقی به بخشی از لجن میزان شاخص حجمی لجن (SVI) به دلیل کاهش نسبت MLVSS/MLSS کاهش یافته.این امر سبب بهبود خاصیت ته نشینی لجن می ر ود. بطوریکه SVI به 23mli/g در میزان کلر تزریقی 0.32 گرم به ازای هر گرم MLSS در یک لیتر لجن برگشتی به راکتور می رسد ، در نتیجه تولید لجن کاهش یافت.در زمان ماند سلولی 10 (حداکثر راندمان حذف COD) فقط در دوز کلر مصرفی0/023 گرم کلر به ازای هر گرم MLSS در یک لیتر لجن برگشتی به راکتور قادر به برآورد مقررات دفع پساب به آبها پذیرنده است

تصفیه بیولوژیکی / راکتور SOUR / SVI / MLSS / COD / SBR