محیا پوریزدانپناه کرمانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد تفسیروعلوم قرآن دانشگاه قم
طلعت حسنی - استادیار دانشگاه قم

واژه ی تفسیروتاویل برای رسیدن به معنای امروزی خود،که همان تفسیر کشف مرادو مقصود گوینده و تاویل رسیدن به مراد نهایی خداوند و کشف مصادیق پنهان آیه است هر 4 رابطه ی نسب اربعه ی منطق را تجربه کرده اند که در دوره ی متقدمان که به صده های نخست اسلام منتهی می شود رابطه ی ترادف ونزد متاخران به رابطه ی عام و خاص تعریف شده است. این دو مقوله و ارتباط آن ها در تفاسیر که مبنای تفسیرعرفانی می باشد در تفسیربیان السعاده حایز اهمیت است از این رو به دلیل فقدان بررسی جامع حول این تفسیر، در این مقاله سعی شده است به بررسی این تفسیر پرداخته شود تا نظر وی به عنوان یک نفسیر عرفانی- صوفی درباره دو مقوله تفسیر و تاویل تحلیل شود . گنابادی تاویل را تفسیر انفسی ومکمل تفسیر می داند مفسر بیان السعاده برخورداری قرآن ازمعانی باطنی،امکان دست یابی به آن ،همسویی معنای ظاهری وتاویلی را از پیش فرض های مسلم برای کشف مقاصد کلام خدا ترسیم کرده است همچنین اتکای گنابادی به روایات اهل بیت و اعتقاد به کسب طهارت باطنی برای فهم کلام خدا و استفاده از تاویلات تطبیقی ازجمله ویژگی های روش مند گنابادی در تفسیر آیات است

تفسیر، تاویل، بیان السعاده ،گنابادی،عرفان