ابراهیم فتائی - عضو هیات علمی گروه منابع طبیعی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
علی آل شیخ - استاد یار دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ، گروه مهندسی GIS

مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این زایدات در کمیت و کیفی تهای مختلف یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است. آلودگیهای هوا، آب وخاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن پس ماند مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد میکند. به همین علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده از ابزارها و فناوریهای مناسب ضروری می باشد. یکی ازبخش های مهم در مدیریت مواد جامد شهری، یافتن مکان مناسب جهت دفن زباله است. این تحقیق با هدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهری شهر گیوی با استفاده از نرم افزار GIS ,فرآیند تحلیل سلسله مراتبی اجرا شده است.در این مطالعه پارامترها، معیارها و ضوابط انتخاب مکانهای مناسب برای دفن بهداشتی مانند زمین شناسی، راههای دسترسی، وضعیت لرزه خیزی منطقه، نقشه شیب ، نقشه کاربری اراضی، فاصله از مراکز شهری و روستائی ، نقشه خاک منطقه، نقشه شبکه هیدروگرافی و آبهای زیرزمینی و جهت باد غالب شناسایی گردیدند. استانداردهای مختلف از جمله استانداردهای مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور و تجربیات جهانی شناسایی، و ارزیابی گردیدند. سپس با استناد به ضوابط و استانداردهای ملی و جهانی و با اعمال فاکتورهای محدود کننده با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS مکان های مناسب در سطح شهرستان تعیین گردیدند. به منظور ادغام لایه ها و اخذ نتایج از منطق بولین استفاده شد. با انجام بازدیدهای میدانی از میان مکانهای مناسب، سه مکان برای مقایسه و ارزیابی از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شدند که نهایتاً با انجام مطالعات دقیقتر بر روی مکان های انتخاب شده و اعمال وزن های مناسب به هر یک از مکان ها، مکان های نهایی انتخاب گردیدند. بطوری که با استفاده از تلفیق منطق بولین در نرم افزارGIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی A.H.P دو محل دفن نهایی با ترتیب اولویت بندی برای دفن زباله های شهر گیوی تعیین گردید.