حسن کرابی - کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات یزد
علی سرکارگراردکانی - استادیار سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

بارش به عنوان یک متغیر تصادفی جزء آن دسته از عناصر اقلیمی است که تغییرات چشم گیری با زمان و مکان دارد، به گونه ای که می توان آن را در زمره تغییر پذیرترین عوامل جوی به حساب آورد. با توجه به اهمیت بارش در مدریت منابع آب و نقش آن در برنامه ریزی های خرد و کلان و بخصوص تاثیر آن در اقتصاد و کشاورزی، آن هم در کلان شهر تهران ، همواره مورد توجه مجامع علمی بوده است . از این رودر پژوهش حاضر آمار و اطلاعات بارش باران و برف ایستگاه های سینوپتیک منطقه در سال های 2000 الی 2013 جمع آوری و میانگین آنها در ماه های ژانویه،فوریه،مارس،نوامبر و دسامبر به روش خطوط هم باران در شهر تهران محاسبه گردید. سپس به کمک داده های حاصل از سنجنده مودیس مقادیر میانگین ماهانه دمای شب و روز همچنین عمق اپتیکی آلودگی و قطر ریزگرد ها در تهران استخراج گردید.سپس با استفاده از تحلیل همبستگی رابطه میان آن ها با بارش برف و باران استخراج گردید.میزان همبستگی مستقیم میان نمای آنگسترم که معیار و میزان اندازه ذرات معلق در جو می باشد و بارش باران به میزان %86 با مقدار (Sig> 0.005) و بارش برف به میزان %20 با مقدار (Sig=0.089) همچنین همبستگی میان عمق اپتیکی ریزگردها در جهت معکوس در بارش باران %10 با مقدار (Sig=0.32) و در بارش برف %1 با مقدار (Sig=0.935)می باشد. از سویی دیگر همبستگی معکوس 40 الی 56 درصدی میان حرارت و بارش باران و برف با مقدار (Sig> 0.005) حاصل شد، و نتایج حاکی از تاثیر قابل تامل آلودگی و حرارت بر بارش در تهران می باشد. همچنین در مدل سازی پارامترهای مذکور با بارش باران و برف مدل درجه 3 به ترتیب با 78 درصد برای باران و 62 برای بارش برف با سطح اهمیت 90 الی 99 درصدی در پارامترهای مستقل بهترین دقت مدل را تشکیل می دهند.

سنجش از دور، آلودگی هوا، حرارت، بارش باران و برف، شهر تهران