احمد قاسمی - استادیار پژوهش بخش اصلاح بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
محمدرضا نارویی راد - کشاورزی، ایران

این آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مدت یک سال زراعی 91-1390 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک اجرا شد. عامل اصلی تاریخ کاشت شامل (30-15-5 اسفند و 15 فروردین) و عامل فرعی شامل تنش خشکی (50- 65- 80) درصد تخلیه رطوبتی خاک که در آن 50 درصد تخلیه رطوبتی به عنوان شاهد مورد نظر قرار گرفت. اندازه گیری با استفاده از دستگاه TDR انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت بر کلیه صفات اندازه گیری به جز تعداد برگ در بوته دارای تاثیر معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه و علوفه تر و خشک به ترتیب با میانگین 1519/44، 2522/88 و 6405/66 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 اسفند ماه به دست آمد. تنش رطوبت و اثر متقابل تنش رطوبتی در تاریخ کاشت بر تمام صفات مورداندازه گیری به جز تعداد برگ در بوته دارای تاثیر معنی دار بودند. بالاترین عملکرد دانه و علوفه تر و خشک به ترتیب با میانگین 1675/5، 25701/91 و 6512/75 کیلوگرم در تخلیه رطوبتی 50 درصد حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه و علوفه تر وخشک به ترتیب با میانگین 2130/66، 35547/66 و 9108 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 اسفند و تخلیه رطوبتی 50 درصد به دست آمد. بر اساس نتایج تاریخ کاشت 15 اسفند ماه و تخلیه رطوبت 50 درصد برای تولید مناسب دانه و علوفه ارزن باید مدنظر قرار گیرد.

ارزن باستان، تخلیه رطوبتی، زمان کاشت، عملکرد دانه