فروغ حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
وحید خداکرمی - استادیار دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

روند فعلی موجود در صنایع مختلف این نکته را اذعان می دارد که برقراری سیستمی با قابلیت ارجاع سریع میزان خرابی های تجهیزات و یا برآورد قابلیت اطمینان آن، از ضروریات هر صنعت است. قابلیت اطمینان در صنایع پتروشیمی با توجه به حجم سرمایه گذاری دارای اهمیت دوچندان می شود. یکی از سیستم های پرارزش در نمونه ای از این صنایع، سیستم تبرید پروپان است که برای تفکیک مایعات گازی مورد استفاده قرار می گیرد و توقف عملکرد یا عملکرد بی کیفیت این سیستم می تواند خسارت های بسیاری در پی داشته باشد و این موضوع بر اهمیت سیستم تبرید پروپان می افزاید. از سوی دیگر محاسبه قابلیت اطمینان این چنین سیستم هایی بدلیل کمبود برخی از داده های ضروری با دشواری روبرو می باشد. روش شبکه های بیزین روشی بسیار قدرتمند در محاسبه قابلیت اطمینان سیستم های پیچیده است که مکانیزمی مناسب را برای استفاده از نظر خبره و ترکیب آن با داده های تاریخی، فراهم می کند. شبکه های بیزین به عنوان چارچوبی قدرتمند برای بررسی پدیده های احتمالی در بسیاری از مسایل دنیای واقعی کاربرد موفقیت آمیزی داشته است و در مقایسه با روش های رایج، ارزیابی قابلیت اطمینان با شبکه های بیزین هم در مدل سازی و هم در تحلیل، قابلیت های افزوده ای فراهم می کند. در این مقاله، ابتدا درخت خطای مربوط به شکست یک سیستم تبرید پروپان واقع در واحد تفکیک مایعات گازی شرکت فرآورش، طراحی و سپس به شبکه بیزین تبدیل شده است. در شبکه پیشنهادی روابط اتصال گره های تجهیزات سری، موازی، جایگزین و K out of n شرح داده شده است. در نهایت با استفاده از نظرات خبره های سیستم و رکوردهای ذخیره شده برای تجهیزاتی که داده های پیشین معتبر دارند، قابلیت اطمینان کارکرد صحیح سیستم مورد نظر با استفاده از نرم افزار Agena Risk تخمین زده شده است. امید است روند حاصل، نیاز صنایع پتروشیمی به سیستم ارجاع سریع برآورد قابلیت اطمینان را با استفاده از ترکیب نظر خبره و داده های پیشین، برطرف کند.

قابلیت اطمینان، درخت خطا، شبکه های بیزین، سیستم تبرید پروپان، Agena Risk