سجاد الوندی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه خوارزمی تهران. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، گروه روانشناسی تربیتی، تهران، ایران
پروین کدیور - استاد دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، گروه روانشناسی تربیتی، تهران، ایران
مهدی عرب زاد - استادیار دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، گروه روانشناسی تربیتی، تهران، ایران

زمینه: پژوهشگران و محققان، مشتاق به یادگیری بیشتر در مورد ظرفیت مشخصه انسان برای تولید ایده های جدید، رویکردهای جدید و راه حل های جدید هستند اما برخی از افراد غیرمتخصص همچنان خلاقیت راصرفا به عنوان یک محصول استعداد و ویژگیهای فردی می بینند. هر چند گیلفورد در خطابه برجسته خود به انجمن روانشناسی امریکا (گیلفورد،(1950 محققان را به طور جدی ترغیب کرد که به خلاقیت به عنوان یک فرآیند شناختی و اجتماعی و نیز یک ویژگی شخصیت بپردازند اما این زمینه برای سالهای زیادی باقی نماند.هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطه ای خودتفسیری(مستقل / وابسته) در رابطه بین عزت نفس و خلاقیت بود.روش: پژوهش حاضر از نظر روش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر سال سوم شهر کرج بود که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بودند که تعداد 300 دانشآموز دبیرستانی بر اساس روش نمونه برداری خوشهای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه عزتنفس (روزنبرگ، (1965 مقیاس تجدید نظر شده خودتفسیری(سینگلیس، (1994 و پرسشنامه سنجش خلاقیت (تورنس، (1965 را تکمیل کردند.یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که: الف( عزتنفس پیش بینی کننده مثبت معنادارخلاقیت بود، ب( خودتفسیری مستقل/وابسته پیش بینی کننده مثبت معنادار خلاقیت بود و پ( خودتفسیری )مستقل / وابسته( در رابطه بین عزت نفس و خلاقیت نقش واسطه ای مهمی ایفا میکند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، میتوان نتیجه گرفت که خلاقیت بیشتر از اینکه تحت تاثیر ویژگی های فردی باشد تحت تاثیر ساختارهای اجتماعی و ویژگی های فرهنگی خواهد بود. همچنین تربیت افرادی که خودپذیری بالا و نگرانی کمتری برای نظرات دیگران دارند باید در اولویت کار خانواده ها و دستگاه آموزش و پروش قرار گیرد؛ زیرا پرورش این ویژگی ها، زمینه رابرای شکل گیری عزت نفس بالا و بروز تفکر واگرا فراهم میکند که تضمین کننده رفتارهای خلاق است

خلاقیت، عزت نفس، خودتفسیری مستقل، خودتفسیری وابسته