بررسی تاثیر برخی شاخص های کیفیت آب زیرزمینی بر بیابانزایی اراضی دشت سگزی اصفهان با استفاده از Bayesian Belief Networks

این مقاله با هدف بررسی شدت بیابانزایی در دشت سگزی واقع در بخش شرقی شهرستان اصفهان، با توجه به معیار کیفیت آب زیرزمینی مورد استفاده در مدل مدالوس انجام شد. شبکه های باور بیزین BBNs نیز برای تبدیل مدل مدالوس به یک مدل پیش بینی کننده که قابلیت نشان دادن روابط علت و معلولی را داراست مورد استفاده قرار گرفت. با برداشت داده های 12 حلقه چاه آب زیرزمینی در منطقه 1391-1392 و استفاده از تکنیک هایی نظیرکریجینگ و معکوس فاصله وزنی، نقشه تغییرات مکانی دادهای کیفیت آب شامل می زان کلر، نسبت جذب سدیم، هدایت الکتریکی، مجموع مواد محلول در آب و پی اچ و همچنین میزان افت سطح آب به صورت پیوسته در محیط GIS ایجاد گردید. اثرات تغییرات شاخص های کیفیت آب بر شدت بیابان زایی منطقه با انجام تجزیه و تحلیلهای حساسیت سنجی و بررسی سناریوهای مختلف در مدل BBNs انجام شد. با توجه به نتایج حاصل از مدل مدالوس به دلیل کیفیت پایین آب های زیرزمینی، بیابانزایی در منطقه مورد مطالعه در کلاس شدید طبقه بندی شد. تجزیه و تحلیل حساسیت هر دو مدل نشان داد که افت سطح آب، وضعیت یون کلرید و شرایط هدایت الکتریکی آبهای منطقه به عنوان مهمترین پارامترهای دخیل در بیابانزایی منطقه از لحاظ شرایط آب های زیرزمینی بودند ضریب تبیین بین خروجی مدل مدالوس و BBNs ؛ 63/0به دست آمد که در سطح اطمینان 95 ٪ معنیدار بود. این نتایج نشان دادکه استفاده از مدل BBNs در ارزیابی بیابانزایی به خوبی میتواند عدم اطمینان از نتایج ارزیابی را به مدیران نشان داده و آنها را در تصمیم گیری در مورد روشهای مناسب مدیریت اراضی یاری نماید.

Keywords:

مدالوس , شبکه های باور بیزین , کیفیت آب , آنالیز حساسیت