صلاح الدین زاهدی - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کاکا شاهدی - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمود حبیب نژاد روشن - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کریم سلیمانی - گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

عمق خاک مشخصه مهمی از خاک است که جهت ارایه مشخصات زیرسطحی حوضه آبخیز در مدل های هیدرولوژیکی توزیعی مورد استفاده قرار میگیرد. عمق خاک نفوذ آب و به تبع آن تولید رواناب، ذخیره رطوبت زیرسطحی، حرکت عمودی و افقی رطوبت، ضخامت قسمت اشباع و عمق ریشه گیاه در خاک را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. هدف از این پژوهش توسعه یک مدل آماری است که بتواند الگوهای مکانی عمق خاک در یک حوضه آبخیز را از متغیرهای توپوگرافی و پوشش زمین که به ترتیب از مدل رقومی ارتفاع DEM و تصاویر ماهوارهای قابل استخراج هستند پیش بینی کند. مدل رقومی زمین با مقیاس مکانی 10 متر با استفاده از نقشه های 1:25000 تهیه و مورد استفاده قرار گرفت. تصویر ماهوارهای May 6 ؛ 2015 سنجنده OLI لندست 8 تهیه گردید. عمق خاک، انحنای توپوگرافیک، نوع کاربری اراضی و وضعیت پوشش گیاهی پارامترهای عمدهای بودند که در مجموع 426 نقطه نم ونه برداری در 4 زیر حوضه آبخیز اندازه گیری شدند. از تبدیل باکس کوکس به منظور نرمال سازی داده های عمق خاک اندازه گیری شده و تمامی پارامترهای توضیح دهنده عمق خاک استفاده گردید. مدل پیشب ینی آماری Random Forest با 336 نقطه برای کالیبره کردن و 93 نقطه برای آزم ون و 31 متغییر توضیحی ( 18 متغیر به دست آمده از DEM و 13 متغیر به دست آمده از تصویر ماهواره) و با درنظر گرفتن عمق خاک به عنوان خروجی مدل اجرا گردید. خطای پیش بینی مجموعه داده های اعتبارسنجی با درنظر گرفتن 93 نمونه جهت آزمون مدل با ضریب کارایی نش- ساتکلیف، NSE = 0689 محاسبه گردید. نتایج نشان دادند که کاربری اراضی، سطح ویژه حوضه آبخیز، شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده NDVI شاخص جهت شیب Aspect شیب Slope و مولفه نخست آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی PCA1 مهمترین متغیرهای توضیحی در برآورد عمق خاک هستند.

عمق خاک، مدل پیش بینی آماری جنگل های تصادفی، مدل رقومی ارتفاع، متغیرهای محیطی