موسی محمود زهی - استادیار دانشگاه ولایت، ایرانشهر
احمد مراد زاده - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

استان سیستان و بلوچستان به جهت داشتن آب و هوای متنوع، رویشگاه مناسبی برای انواع درختان و گیاهان سردسیری و گرمسیری محسوب میشود. یکی از این درختان بنه bane استکه در چند جای استان و به ویژه در منطقه کوه تفتان می روید. بنه که در زبان بلوچی به آن گون gwan و درگویش پارسیوانی مردم تفتان خنجک xanjak گفته میشود، درگذشته به عنوان یکی ازمهمترین منابع تامین کننده خوراک مردم منطقه تفتان محسوب میشده است. این درخت که به صورت خودرو بر فراز کوه ها وتپه های آن منطقه میروید، نزد مردم آنجا که از اسرار طبیعت خود آگاه ترند، درختی ارزشمند تلقی میشود. تا کنون درباره این سرمایه بومی بلوچستان مطلب قابل توجهی منتشر نشده است. از این رو برآن شدیم تا در این نوشته، که بیشتر دادههای آن به شیوه تحقیق میدانی گردآوری شده است، مطالبی به صورت توصیفی تحت عنوان معرفی اقلیم طبیعی استان سیستان و بلوچستان موقعیت کوه تفتان، درخت بنه و نمود این درخت در زندگی مردم تفتان بیشتر از لحاظ فرهنگ نامگذاری، زبان و ادبیات عامیانه، خوراک، طب سنتی، تعلیف دامها، دباغی، تجارت سنتیارایه گردد

بلوچستان، کوه تفتان، درخت بنه، فرهنگ عامه