اعظم اسفندیاری - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی شهرستان شوشتر

در جهان پیچیده ی امروز که اوضاع و احوال دنیا به سرعت تغییرمی یابد، فکر هر جامعه نیز بازمان در حال تحول است. ادبیات هر جامعه آیینه ی تمام نمای آن جامعه و یک نیروی اجتماعی است که بیانگر بخش های زندگی افراد آن جامعه است. ادبیات نیز حاصل فکر بشر است. که در هر عهدی مناسب با همان زندگی و تغییرات، دارای تحول عظیمی می شود.از آنجایی که ادبیات با تاریخ، فرهنگ، سیاست وعوامل اجتماعی و ارزش های معنوی هر قوم گره خورده است. تحقیق درباره ی نحوه ی ارتباط ادبیات با جامعه، خود موضوعی ازنقد اجتماعی است، و شکی نیست که محیط ادبی از تاثیر محیط اجتماعی هرگز به کنار نخواهد بود. افکار، عقاید، ذوق ها و اندیشه ها تابع جریانات اجتماعی باشند. زرین کوب 1383 :221-220 جامعه شناسی ادبیات دانشی است که برای ما مباحثی را درباره ی شرایط اجتماعی و فرهنگی ودوره ی حیات نویسندگان و شعرا، ارتباط آنها با این شرایط وخلق آثار ادبی مطرح می سازد و به طرح موضوعاتی مانند جایگاه طبقاتی نویسنده یا شاعر، جنسیت، علایق شخصی او، طرز فکر و حساسات اجتماع در دوره ی شکل گیری اثر، شرایط اقتصادی و حرفه ای آنها، باورها و اعتقادات مخاطبین و طبقات اجتماعی آن جامعه میپردازد سبزیان و کزازی1388 :456 پس دگر تردیدی نیست که هیچ نویسنده در خلاء به آفرینش نمی پردازد و همین در اجتماع و زمان خاص واقع شدن خالق اثر ادبی، آگاهانه محتوا و فرم اثر او را شکل می بخشد.

محیط زندگی وادبیات، رویکرد ها ی جامعه برادبیات، اقتصاد، سیاست، مذهب گستره ی تاثیر جامعه بر ادبیات (گستره ی واژگانی،محتواوسبک،ایدیولوژی)