تضمین و اقتباس در اشعار ایرج میرزا مثنوی زهره و منوچهر ایرج میرزا، ترجمه ای آزاد از ونوس و آدونیس ویلیام شکسپیر

شاهزاده ایرج میرزا متولد 1252 از نوادگان فتحعلی شاه قاجار بود . وی تحصیلات خود را در تبریز آغاز کرد و با حمایت و تشویق امیرنظام گروسی، پیشکار آذربایجان، فارسی، عربی وفرانسه را به خوبی آموخت. او علاوه بر اطلاع کامل از زبان های عربی ، فرانسوی ، زبان ترکی را فرا گرفت و با زبان روسی نیز آشنا شد. آشنایی ایرج با زبان های مختلف وی را در آفرینش آثار ادبی اش یاری رساند. این شناخت و آشنایی سبب گردید تا برخی آثارش بر گرفته از حکایات ، داستان ها و آثار نویسندگان و شاعران غیر ایرانی باشد . ایرج میرزا چند ترجمه آزاد از متون خارجی دارد که در این ترجمه ها، مهارت این شاعر بزرگ را در هنر ترجمه می توان مشاهده کرد. در میان مثنوی هایی که ایرج میرزا سروده است، مثنوی زهره و منوچهر از همه معروف تر است . اصل داستان، همان ونوس و آدونیس، اثر شکسپیر است، اما می توان گفت که فقط سیاق حکایت و چهارچوبه حوادث آن در منظومه ایرج حفظ شده و آن چه از گیرایی و دل انگیزی در آن می بینیم، مدیون ذوق و طبع این شاعر بزرگ پارسی زبان است. ایرج میرزا تلاش کرده است تا در مثنوی زهره و منوچهر با زبانی ساده و عامیانه و با کلماتی متداول و رایج مباحث را بیان کند و ارایه دهد. مقاله ی حاضر تلاش دارد تا به شیوه توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر ابزار کتابخانه ای به بررسی و تحلیل ترجمه آزاد زهره و منوچهر ایرج میرزا بپردازد.

Keywords:

زهره و منوچهر , ایرج میرزا , ونوس و آدونیس , شکسپیر , ترجمه آزاد